گادتب: کارل یاسپرس در کتاب “اروپا چیست؟” میگوید؛ اروپا به عنوان اسطوره یا نماد در گذر از تاریخ ٢۵٠٠ یا ٣٠٠٠ سالهاش توانسته از مقام اسطوریت به ذهنیتها راه بیابد و خود را بسط دهد. به طوری که پس از جنگ جهانی دوم و به سبب ایجاد صلح و وحدت در اروپا ابتدا بر اساس معاهده روم در سال ١٩۵٧ “جامعه اقتصادی اروپا” شکل میگیرد و سپس توافق ١٩٩٢ ماستریخت اصول قانونی اتحادیه اروپایِ فعلی را طرحریزی میکند.
ضیا گؤکآلپ نیز که از اشخاص تأثیرگذار بر تفکرات آتاتورک بود، سعی داشت بانوشتن آثار خود بالاخص “قیزیل آلما” و “تورکچولوک اساسلاری” ایده یا اسطوره اتحاد تُرکان موسوم به “توران” را تئوریزه و مفهومسازی کرده و آن را به مقام ذهنیت منتقل کند که مفاهیم “تورکلشمک، ایسلاملاشماق، موعاصیرلشمک” عصارهای از افکار او را نمایان میکند و در بیتی مشهور از او میخوانیم؛
“وطن نه تورکیهدیر تورکلره، نه تورکیستان
وطن بؤیوک و موبّد بیر اولکهدیر: توران”
حال با سیری در تحولات اخیر، میتوان بر این ادعا تأکید کرد که اسطوره یا نماد” توران” بر ذهنیت تُرک درحال راهیابی است. از جمله این تحولات میتوان به مناقشه قاراباغ و حمایتهای ترکیه از جمهوری آذربایجان اشاره کرد که نشان میدهد شعار “ایکی دؤولت، بیر میلت” یک شعار واهی نیست و در واقعیت امر جامه عمل پوشیده. همچنین در جریان این مناقشه، حمایتهای معنوی آذربایجانیهای جنوب آراز از همتباران خود در شمال آراز و شعارهای همگرایانهای که پس از آزادسازی “حسرت کؤرپوسو” بین نیروهای نظامی جمهوری آذربایجان و آذربایجانیهای این سوی آراز سر داده شد، نشاندهنده تحقق این ذهنیت میباشد. علاوه بر آن با اضافه کردن مواردی همچون؛ حمایتهای ترکیه و آذربایجان از جمهوری ترک قبرس شمالی، فعالیت شورای همکاری کشورهای ترک و همچنین خبر لغو ویزا برای رفتوآمد بین شهروندان جمهوری آذربایجان و ترکیه میتوان بیش از پیش بر این ادعا تأکید کرد.