ادتاج اتحادیه دمکراتیک ترک آذربایجان جنوبی
گادتب: این گروه قومي از ترکان در منطقه ي “مسختي” “جمهوری گرجستان”،”اتحاد جماهیر شوروي” سابق سکونت داشتند. پس از “لنين” سیاست های مخوف “استالين” سبب گردید تا ملل واقوام مختلف کشور بعضا به تبعيدهاي اجباری در داخل و یا خارج کشور محکوم گردیده، و سیاست یکسان سازی قومی را پیش ببرند.
بطوریکه آذربايجانيهاي زیادی به جمهوری های آسیا میانه و یا به اردوگاههای کار اجباری در سیبری و… منتقل شدند. همچنین گروههای مختلف قومی از ملل و اقوام از جمله از “ترکان قزاق” نیز به اجبار به کشور ما تبعید و در “استان گلستان” فعلی سکونت گزیدند. نگارنده این سطور با تعدادی از ترکهاي قزاق تبعیدی از “جمهوري قزاقستان” سالها پیش از نزدیک دیدار و در خصوص زبان و فرهنگ شان سوالاتی به اجمال پرسیده است.
در اتحاد جماهیر شوروی سابق و همچنين “جمهوری روسيه ی” فعلی جمعیّت میلیونی زیادی از گروه های مختلف اقوام ترک زندگی می نمایند.
در زمان استالين ترکان آخيسقا یا مسختي نیز بطور اجباری از موطن اصلی خود در گرجستان رانده شده و به سایر جمهوریهای اتّّحاد جماهیر شوروی سابق و همچنین کشورهای دیگر کوچانده شدند. غمبارترين تراژدی کوچ اجباري ناجوانمردانه 89 هزار نفر از ترکان آخيسکا به کشور “ایالات متحده آمريکا” در زمان استالين می باشد،که بیشتر آنان در مسیر راه جان باختند.
علیرغم اینکه آن زمان جمعیّت آنان در اتّحاد جماهیر شوروی نزدیک به 300 هزار نفر برآورد می گردید. در حال حاضر هیچ اثری از آنان در سرزمین آباء و اجدادی شان باقی نمانده است. بطوریکه در شرایط خوشبینانه اي تنها 600 نفر از ترکان آخيسقا در سرزمین اصلی خود باقی مانده اند.
اکنون جمعیّت ترکان آخيسقا در جهان 600 هزار نفر برآورد می گردد. اغلب آنان در کشورهاي:”ترکيه”،”آذربايجان “،”قزاقستان”،”قرقيزستان”،”جمهوری روسيه”،”اوکراين” و”ایالات متحده آمریکا” زندگی می کنند.
در زمان “خروشچف” از اغلب گروههای قومی که به تبعيدهاي اجباری فرستاده شدند،اعاده حیثيّت گردید،هنوز از این گروه از اقوام ترک زبان اعاده حیثیّت نگردیده است. ترکان آخيسقا به لهجه ای از ترکی استانبولی صحبت می نمایند. در سالهای اخیر ترکان آخيسقا سالیانه یکبار به مناسبت سالروز کوچ اجباری شان از موطن اصلی خود تجمعی را در شهر “ازمير” ترکیه توسط “اتحادیه جهانی ترکان آخيسقا” برگزار و گروه قومی مزبور از کشورهای مختلف در این تجمع شرکت می نمایند. اغلب آنان علاقمند به برگشت به سرزمین مادری خود در گرجستان و همچنین کشور ترکیه هستند.
ترکان آخيسقا را به حق می توان نماد صبر و بردباری و یکی از بدشانس ترین و پر رنج ترین گروههای قومی ترک در دنیا بشمار آورد.
