ادتاج اتحادیه دمکراتیک ترک آذربایجان جنوبی
گادتب: نبرد چاناک قلعه که در سال ۱۹۱۵ روی داد برای ملت تورک آغاز یک حیات و موجودیت دوباره است. این نبرد از سوی غربیها و بریتانیائیها که برای نخستین بار در آن سال نیروهای خود را در بخش گالیپولی پیاده کردند با عنوان نبرد گالیپولی معروف است.
به همین دلیل ملت تورک هر سال در ماه مارس اقدام به سفر به چاناک قلعه و بازدید و در اصل تجدید میثاق با سربازان غیور تورکی می کند که در این نبرد جنگیده اند و یا به شهادت رسیده اند.
البته نباید فراموش کرد که در سال ۱۹۱۵، هدف غربی ها صرفا اشغال گالیپولی نبود بلکه انها در صدد اشغال تمامی ترکیه آن روز بودند. بنابراین دیدار سالیانه ملت تورک از چاناک قلعه علاوه بر گرامیداشتن حماسه های سترگ این نبرد بزرگ، به معنی زنده نگاه داشتن روح آزادی خواهی، استقلال طلبی و استعمار ستیزی آحاد ملت تورک نیز می باشد. هر شهروند ترکیه و هر توریستی می تواند از روز ۱۵ ماه مارس با حضور در چاناک قلعه شاهد مراسم بسیار تاثیرگذار این واقعه تاریخی باشد.
ملت تورک در چاناک قلعه، آرامگاه دشمنان که برای تصرف کشورمان آمده بودند را به دیده احترام نگریسته و حتی برای آنها نیز همانند شهدای راه استقلال و آزادی، بنای یادبود احداث کرده است.
از سوی دیگر هر ساله به رغم شرکت میلیونها نفر از شهروندان تورک در مراسم گرامیداشت چاناک قلعه حتی یک سنگ قبر متعلق به سرباز دشمن نیز از سوی بازدیدکنندگان آسیب نمی بیند. چراکه ملت تورک آرامگاههای متعلق به سربازان انگلیسی، استرالیایی و نیوزیلندی را به عنوان میهمانان ابدی سرزمین خود تلقی می کنند.
در روزهای گذشته در نیوزیلند یک گزارش که مرتبط با نبردهای سال ۱۹۱۵ در چاناک قلعه تهیه شده است توسط رسانه ها منتشر شد.
براساس این گزارش، یک سرباز تورک به نام مرادعلی در حالیکه در حال نبرد با دشمنان در چاناک قلعه می باشد با بدن بی جان یک سرباز نیوزیلندی روبرو می شود. وی دستمال این سرباز را که جورج اورن نام دارد به عنوان یک خاطره جنگی بر می دارد. وی بعدا از این دستمال برای بستن زخم یوسف اوز، همرزمش که از ناحیه سر و سینه زخمی شده استفاده می کند. اما این سرباز به درجه رفیع شهادت نائل می شود. مراد علی بعد از پایان جنگ، این دستمال خون آلود را به بیوه اوز هدیه می دهد تا برای همیشه به عنوان خاطره ای از جسارت و شهامت شوهرش در نزد خود نگه دارد.
۱۰۰ سال پس از این واقعه، عمر آرسلان یک مورخ و خبرنگار ترک این واقعه را تدوین و منتشر می کند. به دنبال این اطلاع رسانی، در رسانه های محلی نیوزیلند در خصوص این موضوع با خانواده نوه جورج اورن گفتگویی صورت می گیرد و مشخص می شود که این دستمال از طرف مادر جورج اورن به وی داده شده است.
پری اورن نوه خانواده اورن گفته که جورج در سال ۱۹۱۴ ابتدا به مصر اعزام شده و از آنجا عازم گالیپولی شده است. این دستمال به عنوان هدیه تولد ۲۶ سالگی در مصر به دست جورج رسیده است. وی می گوید که تصمیم داریم که از خانواده سرباز تورک درخواست کنیم تا این دستمال را به ما بازگردانند.
این دستمال به مدت ۱۰۲ سال در روستای حاجی پهلیوان در استان چاناک قلعه و در اختیار خانواده یوسف اوز قرار داشت. به دنبال این درخواست خانواده یوسف اوز نیز جواب مثبت می دهند و خانواده جورج اورن برای دریافت دستمال به روستای حاجی پهلیوان سفر می کنند.
شاید بتوان صدها و یا هزاران خاطره این چنینی از نبرد چاناک قلعه بیان کرد. نبردی که حزن و غرور را در هم آمیخته است.
آنهایی که به کشورهای جهان با گذرنامه ترکیه سفر کرده اند بخوبی از توجهی که در نقاط مختلف جهان به شهروندان تورکیه می شود آگاهند.
نباید فراموش کرد که صدها سال پیش سربازان تورک در برابر استعمارگران پرتغالی، اسپانیولی و انگلیسی از آزادی، استقلال، جان ، مال و ناموس مردم کشورهای مختلف آفریقایی دفاع کرده و هزاران تن از آنها دور از وطن در این مناطق به شهادت رسیده اند. اما مردم محلی نواحی مختلف آفریقا در هر کجای این قاره که شهیدگاهی از تورکان وجود داشته باشد همانند اماکن مقدس به آن نگاه می کند و اگر به این شهیدگاهها بروید همواره گروههایی از مردم را می بینید که بر بالای قبر یک سرباز تورک در حال خواندن دعا هستند.
