گادتب: عکسهای سال 70 شمسی را نگاه میکردم. محمدعلی فرزانه، محمدتقی زهتابی، جواد هئیت، سیدرضا خشکنابی، غلامحسین بیگدلی، عبدالکریم منظوری، حمید محمدزاده و خیلیهای دیگر در روستای مرغئی واقع در شهرستان ساوه مهمان علی کمالی بودند. علت این مهمانی کنگره تکریم تیلیمخان، شاعر بزرگ دوره قاجاری بود که در زادگاهش برگزار میشد و دکترعلی کمالی میزبان مراسم بود.
در آن عکسها علی کمالی تقریبا 50 ساله و بقیه مهمانان فوق 70 ساله بودند و با کولهباری از دانش و تجربه در کنگره حکیم تیلیمخان شرکت کرده بودند. در کنار آن همه اندیشمند و پیشکسوت تاریخ و ادبیات ترکی، جوانی تقریبا سی ساله به چشم میخورد که نامش اکبر آزاد بود. امروز با گذشت سی سال از آن مراسم، اکبر آزاد تقریبا شصت ساله در کنار چهل سالهایی مانند علیرضا فرشی، بهنام شیخی و حمید منافی راهی دادگاه تجدید نظر تهران میشود.
اکبر آزاد از این حیث یکی از نادرههای دوران ماست که چهل سال عشق و فعالیت بیوقفه و خستگیناپذیر برای صیانت از زبان و هویت ترکی را در کارنامه دارد و از معدود کنشگران نسل پنجم روشنفکری آذربایجان است که سالها دوشادوش نسل پیش از خود تلاش کرده و اینک نسل بعدی را در این راه طولانی همراهی میکند. آزاد، فرشی، شیخی و منافی جزء دستگیرشدگان مراسم روز جهانی زبان مادری در اسفند 92 بودند که دادگاه تهران آنها را به تحمل ده سال حبس و دو سال تبعید محکوم کرد و امروز قرار است دادگاه تجدیدنظرشان برگزار شود. از آنجا که علیرضا فرشی سال بعد نیز درصدد کسب مجوز جهت برگزاری مراسم روز جهانی زبان مادری برآمد دادگاه او را به اتهام تلاش برای درخواست مجوز به تحمل پنج سال حبس دیگر محکوم کرد. علیرضا دانش آموخته رشته کامپیوتر در دانشگاههای صنعتی شریف و تهران است که تنها بخاطر فعالیتهای هویت طلبانهاش حکم 15 سال حبس و دوسال تبعید دریافت کرده است.
اکبر آزاد تمام عمر خود را ساکن تهران بوده و سه نفر دیگر نیز بیش از بیست سال است که ساکن تهرانند. همین بازگشت به هویت آنها، باعث عصبانیت و ترس بیشتر دستگاه یکسانسازی شده است که امید داشت با فقیر ساختن آذربایجان و مجبور کردن ترکها به مهاجرت، خواهد توانست آنها را در قالبهای از پیش ساخته خودش بچپاند. احکام سنگین دادگاه تهران نشانه ترسی عمیقی است که آنها از خیزش احتمالی دومین شهر بزرگ ترکهای جهان دارند.
ابراهیم رشیدی( ساوالان )