گادتب: «کاوه سودا» زیر مجموعۀ گروه صنعتی شيشۀ كاوه است و کربنات سديم تولید میکند که يكي از مواد اوليه صنعت شيشه است. دفترش در تهران و کارخانه در مراغه قرار دارد. زهرا ساعی نمایندۀ تبریز میگوید: پساب کاوه سودا که حجمی حدود هشت هزار متر مکعب در روز دارد، منابع زیر زمینی آب، خاک و هوای منطقه را آلوده کرده است.
کاوه سودا در سال 89 تعطیل شد؛ چون بر اثر ورود پساب این کارخانه به زمینهای اطراف، 500 هکتار زمین کشاورزی در بناب و 300 هکتار از زمینهای کشاورزی مراغه به کلی از بین رفته بود، طوری که شاید تا سالها نتوان خاک این قسمتها را احیا کرد.+ همان زمان فرماندار مراغه ضمن مخالفت با تعطیلی کاوه سودای مراغه گفت بود سرریز شدن پساب کارخانۀ کاوه سوادی مراغه مشکلات بزرگی را ایجاد کرده است اما تعطیلی این کارخانه مغایر با سیاست دولت در راستای اشتغالزایی است و چارۀ کار نیست.
بیگی، استاندار وقت و نمایندۀ فعلی میگوید: پساب کاوه سودا در سال 88 فاجعۀ زیست محیطی بود و علیرغم وعدههایی که آن سال برای حل مشکلات زیست محیطی داده شد، اقدامی صورت نگرفته، مشکل وسیعتر شده و ریسک خطرات زیست محیطی منطقه افزایش پیدا کرده است.
از موضع آن روز فرماندار و امروز استاندار وقت میتوان حدس زد که این کارخانه پس از تعطیلی، متعهد به اصلاح شده و به کار خود ادامه داده است. خبرگزاری صدا و سیما هم به نقل از مدیر این کارخانه میگوید: فعالیتهای شرکت کاوه سودا قانونی و زیر نظر دستگاههای اجرایی است.
براساس گفتۀ بیگی شرکت کاوه سودا در منطقهای به نام «موسی درهسی» مراغه ، روزانه حدود 1300 تن پسماندهای خطرناک و کاملا قلیایی و آلوده به آمونیاک دفن میکند. + اما معاون مدیرکل حفاظت محیط زیست استان میگوید: پساب خنثی شدۀ این شرکت از طریق لوله به محلهای مشخص شده از سوی سازمان حفاظت محیط زیست در حاشیۀ دریاچۀ اورمیه هدایت میشود.
مجوز انتقال پساب این کارخانه به دریاچه اورمیه، در سال 89 صادر شده است؛ بر اساس آنچه که سازمان حفاظت محیط زیست ادعا میکند: «تطابق نزدیک آنالیز فیزیکی و شیمیایی خروجی پساب کارخانه با آب دریاچه اورمیه»
چرا باید پسماند صنعتی به دریاچه وارد شود؟ نمیدانم و حتی اگر قانونی باشد نمیتوانم درک کنم. پیشتر که دربارۀ دریاچۀ هامون تحقیق میکردم، یک مقاله علمی خوانم دربارۀ آثار مرگبار ورود پساب به این دریاچه، کی؟ وقتی که هنوز زنده بود. خشکید و راحت شدند.
بیگی میگوید در سال 97، به شرکت کاوه سودا، 7 اخطاریۀ زیست محیطی داده شده است و موضع ادارۀ کل حفاظت محیط زیست با مفاد اخطاریههای صادره مغایرت دارد. سازمان حفاظت محیط زیست میگوید پساب این کارخانه پس از رسوبگیری در لاگونهای موجود در محوطه نسبت به خنثیسازی و تصفیۀ پساب اقدام میشود، اما مشخص نکرده این تصفیۀ پساب با چه مکانیزمی صورت میگیرد؟
طبق گزارش تسنیم 8 هزار متر مکعب پساب قلیایی و آمونیاکی این کارخانه با مقدار EC حدود 200 هزار، در محوطۀ 200 هکتاری کاغذسازی مراغه تخلیه شده است که از تصویر هوایی مثل شالیزار برنج دیده میشود.