ادتاج اتحادیه دمکراتیک ترک آذربایجان جنوبی
گادتب: زبان تورکی از زمان حاکمیت سومریان تا حکومت گؤگ تورکها زبان رسمی دولتها و سلسله‌های مختلفی در اطراف و اکناف جهان بود ولی در وقفه چندصدساله که بعد از اسلام و رسمی شدن زبان تورکی ایجاد شد، سلسله قارامان اولین دولت بعد از اسلام است که زبان تورکی را زبان رسمی دولت خود قرار داد.
قارامانیان طایفه‌ای از ایل افشار قبیله اوغوز بودند که شاخه‌ای از آنها در آذربایجان زندگی می‌کردند. بعدها شاخه‌ای از ایل به سوی قونیه ـ که مرکز حکومت سلجوقیان روم بود ـ مهاجرت کرده و در سرحدات غربی دولت سلجوقی ساکن شدند.
اولین رئیس شناخته شده قارامانیان(نوره صوفی بود)که اسلام را در منطقه نفوذ ارامنه تبلیغ کرد و باعث شد که سرزمین های تازه فتح شده در مقابل مسیحیت تقویت گردد.
«محمد بیگ » پسر کریم الدین رئیس قارامان ها ،بعد از فوت پدرش به قدرت رسید .او علاقه خاصی نسبت به زبان مادری خود (زبان تورکی)داشت و همواره بدین صفت شناخته میشد. او در جنگی توانست نیروهای سلجوقی را شکست داده و کاروانی از صلیبیان را که به نیروهای مسیحی در جنگهای صل اموال کاروان را به نفع ترکان و مسلمانان مصادره کند.
محمد بیگ قارامان در(24 اردیبهشت 675) طی فرمانی زبان تورکی را زبان رسمی دولت قارامان اعلام کرد. در متن فرمان آمده بود: «بوگوندن سونرا دیواندا، درگاهدا، بارگاهدا، میداندا، مجلیسده تورکجه‌دن باشقا دیل ایشله‌دیلمه مه لیدیر» یعنی از امروز در دیوان و درگاه، بارگاه، میدان و مجلس غیر از زبان تورکی زبان دیگری به کار برده نخواهد شد و بدین ترتیب حدود دوقرن ونیم زبان تورکی زبان رسمی دولت قارامان گردید که بعدا عثمانیان و صوفیان وارث آن شدند.
