پنج‌شنبه , دسامبر 19 2024
azfa

ابراهیم نوری: هارا گئدیر صاباحیمیز؟

گادتب: وقتیکه ادوارد سعید، فیلسوف آمریکایی فلسطینی تبار، به نقد ژانرهای ادبی نژادپرستانه انگشت گذاشته و به تجزیه و تحلیل آن روی می آورد، چشمان منتقدان ادبی از حیرت نقادانه اش از حدقه بیرون ریخته و آنگاه بعنوان یکی از بنیان‌گذاران نظریه پسااستعماری شناخته می شود.

و هنگامی که ژاک دِریدا، فیلسوف فرانسوی الجزایری‌تبار، در پشت میز کارش، بعنوان یک منتقد ادبی نشسته و از ویرگول و گیومه و یا گذاشتن یا نگذاشتن نقطه در پس و پیشین جملات، خود را رهانیده، و به ساختارشکنی روی می آورد، جهان را با فلسفه پسامدرن آگاه می سازد. کوتاه اینکه آنان با نقدهایشان بر علیه سکسیم، استعمار، نژادپرستی و… شوریدند و بنیادهایشان را به لرزه در آوردند.

اما، در وضع حال گذشته تا امروزی ما، آنانی که خرقه منتقد ادبی بر تن پوشیده اند، به صراحت می توان گفت (منهای یکی دو نفر) غیر از سبک و تکنیک شناسی چیزی نگفته اند و بلکه چیزی هم در مخیله شان فرو نرفته که بگویند. در واقع هنگام نقد، شکل بر ماهیت و محتوا دست بالا داشته و از آنرو است که ادبیات شلخته و ولخته استبدادگرا و جنسیت نگر و مطیع و فرودست و بله قربان و خودمدار و … به نمونه «دیگی که واسه ما نمی‌جوشه سر سگ توش بجوشه» از آسمان می بارد.

این وضعیت نامتوازن و نامتعارف نه تنها در حوزه ادبیات، بلکه در حوزه اجتماعی نیز سر به فلک کشیده و نمونه آن اکت سیاسی شدن فعالیت حقوق بشری در ایران است. و یا بولد دغدغه مندی روسری یا بی روسری برای زنان فعال فمنیست بجای روشنگری در موضوع تبعیضات از قبیل نابرابری در حقوق کار زنان با مردان و امثالهم است. یا بی رغبتی و بی میلی و یا به نوعی گفتنی نقاهت در بیان دردهای روزمره زنان سیستان که بحث مرگ و زندگی را هر روز در دندانهایشان می فشارند. (با علم بر اینکه در هر دو مورد راقم بعنوان مرد، حق اظهار نظر موافق یا مخالف توأم با اولویت گزینی مطالبات بجای زنان ندارم.

اما چالش و تأمل مسئله به ترتیب بندی آن برمیگردد)کوتاه سخن؛ نمی دانم اسم این سکوت را چه بگذارم، لیکن، خشک شدن جوهر قلم اکثر قریب به اتفاق کنشگران مدنی در هفته ای که بعنوان روز جهانی “همبستگی با مردمی که علیه تبعیض نژادی و نژادپرستی مبارزه می کنند” و یا در روز جهانی حقوق بشر، گذشت. باز نشان داد که تا رسیدن به قله فرسنگ ها فاصله داریم و این ره به آسانی میسر نیست. و تلخیص وضع حال در جمله معروف «از ماست که بر ماست» نهفته است. و به پایان می رسد با مصرعی از مرحوم بختیار وهابزاده : «هارا گئدیر صاباحیمیز؟»

دوباره امتحان کنید

نعمان کورتولموش: افتتاح کریدور زنگزور شرط تامین منافع همه کشورهای منطقه است

گادتب: با پایان یافتن بیش از ۳۰ سال اشغال آذربایجان، صفحه جدیدی در قفقاز جنوبی …

مجمع عمومی سازمان ملل نقض حقوق بشر در ایران را محکوم کرد

گادتب: به گزارش مرکز گادتب، شامگاه سه‌شنبه ۲۷ ‌آذرماه، مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه‌ای که …