ادتاج اتحادیه دمکراتیک ترک آذربایجان جنوبی
گادتب: لغت باران با این همه زیبایی برای ما یک لغت دوغما (خودی) محسوب نمیشود و ما آن را یاغیش میشناسیم. حتی یاغمور نیز نمیتواند جایگزین آن طراوتی باشد که سیسقا یاغیش (نم نم باران) برایمان دارد و ما نیز مانند شاعر سحر، تشنه طراوت یاغیش هستیم:
سوسوزام، سوسوزام، سوسوز
یاغیش طراوتینه سوسوز.
تا سال 96 بیش از 68 هزار نام دخترانه باران ثبت شده و اگر اشتباه نکرده باشم، کردها نیز باران را واران تلفظ میکنند و 208 شناسنامه برای واران ثبت شده است. ولی ترکها سالها تشنگی کشیدند تا طراوت یاغیش را در نام دخترانشان ببینند و تعداد یاغیشهای ما از تعداد انگشتان تجاوز نمیکند. ندا و بابک قابلنژاد که صاحب دختری به نام یاغیش شده بودند، برای اخذ شناسنامه یاغیش چهار ماه دوندگی کردند و همین برخورد با اسامی باران و یاغیش، گویای آن چیزی است که ما به آن ظلم مضاعف یا ستم ملی میگوییم و فارسهای ایران متحمل آن نمیشوند.
هشت بهمن نیز الناز و وحید باقرپور صاحب دختران دوقلویی با نامهای یاغیش و اورمو شدند. این بار اورمو از سد ثبت احوال رد نشد و از آنجا که صدور شناسنامه برای دوقلوها باید همزمان صورت گیرد، یاغیش نیز بعد از چهار ماه صاحب شناسنامه شد. تا جایی که دیدم از 208 شناسنامه صادر شده برای واران، دو مورد برای پسر و مختص ترکهاست. واران و اوزان پسران دوقلوی الناز و مهدی اصول الدینی بودند و از آنجا که خانواده یاپنگ پیشتر در ترکمن صحرا زحمت اخذ شناسنامه برای اوزان را کشیده بودند و شناسنامه این دوقلوها منوط به اخذ مجوز برای واران به عنوان نامی پسرانه و متفاوت با باران فارسی و واران کردی شد.
اینها مواردی از صدها مورد نقض حقوق والدین در انتخاب نام برای فرزندانشان است، ولی اخذ شناسنامه برای نام اورمو، ارزش مبارزه را داشت. اورمو نامی دخترانه و نام شهری است که حالا اورمیه شده و بیش از هزار سال از روزی که ابن خردادبه این شهر را از شهرهای بزرگ و آبادان آذربایجان خوانده، میگذرد. اورمو همچنین جایی است که رفتن به آنجا به اوغوزخان وعده داده شده است.
در ص 19 کتاب «اوغوزنامه لر» (با تصحیح کامیل ولییئو، ف. اوغورلی) آمده است که «شعاعی مانند خورشید وارد چادرش شد، گرگی با موها و یالهای خاکستری از آن شعاع ظاهر شده و به اوغوز خاقان وعده داد که ای اوغوز، تو برای رفتن به سوی اورمو حاضر میشوی»
