گادتب: روزنامه اصلاحطلب اعتماد، در شماره امروز پنجشنبه ۲آذر۱۴۰۲، با انتشار گزارشی با عنوان «مرگ دریاچه ارومیه»، به آخرین وضعیت این دریاچه پرداخته است؛ گزارشی که از تیتر تا متن آن اعلام پایان نگین آبی آذربایجان است آنهم دقیقا در آستانه بارشهای فصلی و آبگیری احتمالی دوباره دریاچه اورمیه.
به گزارش “صفحه اطلاعرسانی عباس لسانی”،س از انتشار گزارش روزنامه اعتماد درباره دریاچه اورمیه، بلافاصله شماری از رسانهها و دهها کانال تلگرامی اقدام به بازنشر این گزارش کردند؛ گزارشی که مشابه آن طی ماههای گذشته بارها در رسانههای جریان اصلی تکرار شده است. نقطه مشترک این نوع از گزارشها که به نظر میرسد عامدانه با استفاده از تیترها و متنهای مشابه منتشر میشود، تلاش برای کاهش حساسیت عمومی نسبت به فاجعه خشک شدن دریاچه ارومیه و عادیسازی «کویر نمک اورمیه» است.
این درحالی است که در آستانه آغاز بارشهای فصلی و آبگیری دوباره دریاچه اورمیه، این شیوه از خبررسانی درباره این دریاچه میتواند از فشار افکار عمومی بر جمهوری اسلامی بکاهد و دولت ایران با سهولت بیشتر و اعتراض کمتری سیاست کویرسازی آذربایجان را به پیش برد.
در حالی که طی نزدیک به دو دهه گذشته از اساتید دانشگاه تا فعالان محیط زیست آذربایجانی بیوقفه تلاش کردهاند با زنده نگاه داشتن کمپین نجات دریاچه اورمیه، آگاهی و حساسیت عمومی را نسبت به تبعات گسترده خشک شدن احتمالی دریاجه اورمیه افزایش دهند. طی این مدت بارها تجمع اعتراضی گستردهای علیه سیاست آبی جمهوری اسلامی برگزار شده و صدها فعال محیط زیست و فعال ملی مدنی آذربایجانی معترض بازداشت، زندانی و از حقوق اجتماعی خود محروم شدهاند. این کمپین کماکان با ادامه کمپینها در شبکههای اجتماعی، دیوارنویسی در شهرها و پخش تراکت بین مردم، تلاش میکند مانع از تکمیل گامهای هدفمند جمهوری اسلامی برای خشک کردن دریاچه اورمیه شود.
در صورتی که جمهوری اسلامی در سال آبی جاری نیز مشابه سال آبی گذشته با باز نکردن دریچههای سدهای حوزه آبگیر اقدام به عدم پرداخت حقآبه دریاچه اورمیه کند، این زیست بومآبی احتمالا به نقطهای بحرانی و بدون بازگشت خواهد رسید؛ بحرانی که بیاعتنایی جمهوری اسلامی بر پتانسیلهای سرزمینی در آذربایجان و تایید بر روی توسعه شیوهها و محصولات کشاورزی آببر در این منطقه یکی از عوامل ایجاد آن است.
کشاورزی درحالی اکنون از اصلیترین منابع درآمدی مردم آذربایجان شده است که سیاستگذاری نادرست در این حوزه و عدم ترویج الگوهای کشت متناسب با پتانسیلهای سرزمینی این منطقه، کمک چندانی به توسعه اقتصادی و رفع فقر در آذربایجان نکرده است. اکنون کشاورزی سنتی در این منطقه، تبدیل به یکی از مهمترین عوامل فرسایش شدید خاک، خشک شدن دریاچه اورمیه و کاهش منابع آب شده و بحرانِ زیستی در آذربایجان را تشدید کرده است.
درحالی آذربایجان با اقلیمی عمدتا کوهستانی و دشتهایی پرآب اکنون به نقطه بحران رسیده است که مدت زمانی نه چندان دور سخن گفتن از بیآبی در اکثریت مطلق جغرافیای آذربایجان شبیه شوخی مینمود؛ اما عدم سرمایهگذاری کافی جمهوری اسلامی بر زیرساختهای فرسوده انتقال آب، ساخت سدها بهویژه بر روی رودخانههای منتهی به آذربایجان و ممانعت از رسیدن حقآبه این سرزمین، سرمایهگذاری ناکافی برای توسعه صنعتی آذربایجان و تمرکز سیاستگذاران تهراننشین بر توسعه کشاورزی سنتی در این جغرافیا، اکنون آذربایجان را در آستانه یک بحرانی دیگر قرار داده است.