ادتاج اتحادیه دمکراتیک ترک آذربایجان جنوبی
گادتب: محال است قومی و ملتی در جغرافیایی خاصی و در کنار رودخانه های بزرگی برای اولین بار ساکن بشوند ولی اسامی جغرافیایی، اسامی شهرها و روستاها و رودخانه ها ، تپه ها، کوهها و چشمه ها را با زبان و لغاتی غیر از زبان مادری خود و غیر از گنجینه لغات زبانی خود نامگذاری کنند ، چرا که این کار عین حماقت و جهالت هست؛ براین اساس محال است اکراد و یا حتی افراس و … برای اولین بار ساکن بومی ایران باشند ولی برای نامگذاری اسامی جغرافیای محیط خود و محل زندگی خود از لغات تُرکی استفاده کنند مانند: آسپیهان، قزل اوزن، تالوار، آربابا، باباایلدیر، بانه، بیجار، قروه، بوکه هان ( بوکان)، ساوجبلاغ، اورمو، ساقیز، سینان دژ(سینان داش)، توران(تاران، تورهان، توهران، تهران)، قَرَمانشاه، قَرَمان( کرمان ) و هزاران جاینام باستانی و تاریخی تورکی
بر اساس آخرین تقسیمات سیاسی، استان کردستان دارای ۱۰ شهرستان ، ۳۱ بخش، ۳۰ شهر و تعداد ۸۶ دهستان و 1656 روستای دارای سکنه و 205 روستای خالی از سکنه می باشد؛ نکته جالب توجه اینکه از 205 روستای خالی از سکنه استان 46 روستا متعلق به بیجار گروس و 23 روستا مربوط به شهرستان قروه می باشد. یعنی69 روستا و به زبان آمار یعنی نزدیک به 35 درصد روستاهای خالی از سکنه ی استان کردستان مربوط به دو شهرستان بیجار گروس و قروه می باشد که خود جای تامل و تحقیق دارد. شهرستان سروآباد نیز با 3 روستای خالی از سکنه کمترین روستای خالی از سکنه را در سطح استان به خود اختصاص داده است.
برای ارائه آمار تقریبی در این خصوص احتیاجی به تخصص و تحصیلات آکادمیک آنچنانی نیست حتی کسی که آشنایی مقدماتی با زبان ترکی داشته باشد از طریق قرائت تابلوهای ورودی روستاها می تواند ترکی و یا غیر ترکی بودن آن را تشخیص بدهد با این نوع نگاه و زاویه حداقل 60 % روستاهای این استان ترکی هستند ولی اگر از زاویه دقیق علمی، تاریخی،زبانشناسی، اتیمولوژی و با عینک توپونیمی و ائتنوتوپونیمی به ریشه ی اسامی اماکن و روستاهای و شهرهای ااین استان نگریسته و تحقیقات علمی و مستند در این خصوص ارائه شود قطعا آمار بیشتر از اینها خواهد بود. البته در این خصوص باید به سیاست ترکی زدایی رژیم پهلویان در گستره وسیعی از مناطق تورکنشین نیز اشاره کرد که طبق این سیاست ترک_ستیزانه بسیاری از اسامی ترکی شهرها، روستاها، رودخانه ها،کوهها و محلات مناطق مختلف ایران نیز دچار تحریف و تغییر شدند.
فلذا اگر فارغ از مسائل و دلایل فوق الذکر و فقط از زوایه وضعیت کنونی نه تاریخی نگاهی به اسامی روستاهای استان [ کردستان] داشته باشیم تا حدودی می توان به آمار تقریبی روستاهای استان کردستان اشاره کرد که دارای اسامی با ریشه ی ترکی هستند:
سقز: 277روستا که اسم 170 روستا کاملا ترکی می باشد.
بیجار : 228 روستا که نزدیک به 180 روستا دارای اسامی کاملا ترکی می باشند
قروه:133روستا / 105 روستا با اسامی ترکی
بانه: 191 روستا / نزدیک به 80 روستا با اسامی ترکی
مریوان: 139 روستا / 50 روستا با اسامی ترکی
سنندج: 199 روستا / 45 روستا با اسامی ترکی
کامیاران: 144 روستا / 65 روستا با اسامی ترکی
دیواندره: 172 روستا / 70 روستا با اسامی ترکی
سروآباد: 72 روستا / 35 روستا با اسامی ترکی
دهگلان: 104 روستا / 50 روستا با اسامی ترکی
نکته جالب توجه آمار فوق این است که شهرستان بیجار گروس با آن عقبه ی تاریخی، با آن سبقه ی فرهنگی_مذهبی و با آن صبغه ی هویتی؛ از لحاظ جمعیت سال به سال روند کاهش را طی می کند با این که از لحاظ تعداد روستا دومین شهر استان محسوب می شود ولی از لحاظ جمعیت یکی از شهرستان های استان است که با رشد منفی جمعیت مواجه هست و این مساله گویای بسیاری از مشکلات مکتوم و محتومی است که گروس هم اکنون با آن دست و پنجه نرم می کند و در آینده قطعا کهن دیار گروس را با معضلات عدیده ی فرهنگی، اجتماعی، مذهبی و اقتصادی درگیر خواهد کرد.
