ادتاج اتحادیه دمکراتیک ترک آذربایجان جنوبی
گادتب: کاشی های منقوش دورتادور گنبد جمعه مسجد اردبیل،بنایی بجا مانده از دوره سلجوقی بدون حفاظ و مراقبت در آستانه تخریب و فروپاشی کامل قرار دارند.
به گزارش “صفحه اطلاع رسانی عباس لسانی”، این کاشی کاریهای منقش به نقش و نقوش خاص با رنگ ضمینه‌ی فیروزه ای که زیبایی های جمعه مسجد اردبیل را ۲ برابر کرده است چندین سال است که با حفاظ ایرانیت مراقبت شده بود اکنون نیز با برداشتن ایرانیت ها قسمتی از کاشی ها فرو ریخته است. تا حدودی ایرانیت ها به عنوان درپوش از نفوذ برف و باران به داخل کاشی ها می شدند، اما با برداشتن آنها روند تخریب کاشی ها و بنای جمعه مسجد اردبیل تشدید شده است.
جمعه مسجد اردبیل مربوط به دوران سلجوقیان است که کنار آتشکده ای قرار گرفته و ساختمان قبلی مسجد مربوط به آتشکده بوده است جمعه مسجد شامل حیاط و ایوان و طاق باشکوهی بوده که بر اثر زلزله و دیگر عوامل تخریب شده و فعلاً قسمتی از مسجد سالم است.
این مسجد که در برخی از نسخه‌های تاریخی و کتاب‌ها از آن به عنوان مسجد جامع نیز یاد شده، بازمانده مسجد عظیم و گسترده و کم‌نظیری است که در دوره‌های مختلف اسلامی به ویژه دوره سلجوقی شکل گرفته و تا اوایل دوره صفوی آباد بوده‌است. اینکه از چه تاریخی این مسجد بر روی آثار پیش از اسلام ساخته شده اطلاعی در دست نیست اما بررسی‌هایی که هیئت کاوشگری انجام داده‌است نشان می‌دهد این مسجد در قرون اولیه اسلامی ساخته شده‌است. مسجد دوره‌های سلجوقی و ایلخانی بسیار گسترده‌تر و عظیم تر از بنای مکعبی فعلی بوده و بنای سرپای موجود صرفاً گنبدخانه و ایوان مسجد بزرگ را تشکیل داده‌است. تک منار استوانه‌ای شکل آجری آن از یادگارهای زمان سلجوقی است. مرور زمان باعث شده‌است اجزای بنا تا حدی که امروز دیده می‌شود ویران شود. همچنین به دلیل تصرفاتی که افراد در حریم و تپه به عمل آورده‌اند و منازلی که روی دامنه آن احداث شده، به تدریج از وسعت این مسجد کاسته است و مساحت آن را به اندازه کنونی تقلیل داده‌است.
