گادتب: پروفسور صالح ییلماز، استاد دانشگاه یلدریم بایزید آنکارا در گفتوگو با خبرنگار آناتولی گفت که سابقه تاریخی افسانه «آیاز آتا» که در بین مردم ترک در کشورهای مختلف رواج دارد بسیار بیشتر از بابا نوئل در فرهنگ مسیحی است.
پروفسور ییلماز همچنین درباره افسانه آیاز آتا توضیح داد:
توضیح و تفسیر جشنهای سال نو میلادی میان جوامع غربی، شرقی و ترکها باید به جای چارچوب دینی بر اساس فرهنگ عرفی صورت گیرد. ترکها در دوره پیش از میلاد نیز 21 دسامبر را به عنوان تغییر سال گرامی میداشتند. افسانه آیاز آتای ترکها نیز ربطی به بابا نوئل مسیحی یا دَدماروز روسی ندارد چرا که سابقه این افسانه بین ترکها به خیلی پیش از آنها باز میگردد.
سورتمه ای هم که آیاز آتا سوار میشود نیز با الهام از ستارگان خوشه پروین ساخته شده و پس از پذیرش اسلام از سوی ترکها نیز آیاز آتا به شخصیتی درویش گونه تبدیل شد که به فقرا و بیچارگان کمک میکرد. می توان گفت که آیاز آتا در میان ترک های پیش از اسلام، همان شخصیت خضر در میان مسلمانان است.
ترکها در گذشته در روز 22 نوامبر پیروزی روز بر شب را زیر درختان کاج سفید جشن میگرفتند. امروز برای افرادی که در چارچوب فرهنگ اسلامی رشد کرده اند جشن گرفتن سال نو یک رسم غربی محسوب میشود اما هنگامی که رسم درخت زندگی در تاریخ ترک ها را لحاظ کنیم خواهیم دید که تاریخ گرامی داشتن سال جدید میان ترک ها بسیار قدیمی تر از مسیحیت است.