ابراهیم رشیدی: علی جنگجو خالط آبادی؛ میراث‌دار سلحشوری و طلایه‌دار فرهنگ آذربایجان

گادتب: هدف بازنشر خبر مراسم سالگرد استاد خالط آبادی است و ایشان نیازی به معرفی ندارند و همه آنهایی که از دور و نزدیک دستی در آتش داشته‌اند، ایشان را می‌شناسند که در سالهای دور به همراه پروفسور زهتابی، حسن دمیرچی و مهندس تقوی، آذربایجان مدنیت اوجاغی را تأسیس کرده‌ و بعدها مدیر انتشارات ائلدار بوده و در نهایت در نقش مدیر اجرایی نشریه دیلماج و موسسه ائل بیلیمی خدمات شایانی انجام داده است. برای همین تنها به ذکر نکته‌ای حاشیه‌ای بسنده می‌کنم.

نام کامل ایشان؛ علی جنگجو خالط آبادی است که اکثرا فامیلی ایشان یعنی عبارت جنگجو در نوشته دوستان مستتر می‌ماند که از قرار سلایق امروزی، داشتن فامیلی جنگجو را برای یک نویسنده نمی‌پسندد. یعنی چون لغت پاستور بمعنی چوپان بوده، اروپایی‌ها باید فامیلی دانشمند بزرگشان لویی پاستور را مستتر نگه می‌داشتند؟

زمانی که هنوز قاراباغ آزاد نشده بود، ماشاالله رزمی مهمان مناظره‌ای در بی‌بی‌سی فارسی بود که مهمان ارمنی برنامه با غرور کاذبی صحبت کرده و مثلا آذربایجان را تحقیر می‌کرد. آقای رزمی به او گوشزد کرد که شما ما را نشناخته‌اید، فامیلی رزمی من بی‌خود و بی‌جهت رزمی نشده، بلکه بخاطر رزم قهرمانانه پدرانم با اشغالگران، این فامیلی به ما داده شده است. پس قطعا داشتن فامیلی جنگجو نیز ‌بی‌خود و ‌بی‌جهت نبوده و با توجه به اورموی بودن آقای خالط آبادی و نام روستایشان، داشتن این نام فامیلی عمق بیشتری می‌یابد.

استاد خالط آبادی متولد محله عسگرخان اورمیه بود و اصالت ایشان از روستای خالتاوا در ماحال نازلو در ضلع شرقی جاده اورمو- سلماس و نزدیکی نوشین شهر امروزی است. طبق فرآیند همیشگی تحریف اسامی جغرافیایی آذربایجان، نام این روستا در حکومت قبلی به خالط آباد و در حکومت فعلی به خالد آباد تحریف شده است. ولی خالتا در زبان ترکی به معنی تسمه است و در ترکیه به طنابی که با آن کشتی را به ستون سکو می‌بندند، خالات می‌گویند که به احتمال زیاد این لغات از همان لغت قلد در زبان عربی و بمعنی حمایلی است که با آن شمشیر را به کمر می‌بندند.

با این تفسیر آیا فامیلی جنگجو برازنده کسانی نیست که اهل روستایی هستند که نامش بمعنی کمربندی است که شمشیر را با آن به کمر می‌بندند. اگر در دوره پدران استاد خالط آبادی مبارزه با جنگ و شمشیر بوده، در دوره ایشان مبارزه با قلم بوده و هر نسلی با سلاح دوره خود با دشمن مقابله کرده که نشانگر روح سلحشوری و ایستادگی این مردم است.