ادتاج اتحادیه دمکراتیک ترک آذربایجان جنوبی
گادتب: محمد رضا شعار كه از جرگۀ شوونیست‌ها، پان فارس‌ها و آذربایجان‌گرایان پان ایرانیست و مانقورت‌ها بود و از مخالفان سرسخت زبان تركی بشمار می‌رفت، از کثرت و گستردگی مناطق تورک‌نشین و زبان تورکی در ایران متأسف بوده و در كتاب خود تحت عنوان ”بحثی درباره زبان آذربایجان“ می‌نويسد:
« امروز از 22 ميليون جمعيت تقریبی ايران يقيناً بيش از نصفش تُرک‌زبان می‌باشند (جمعيت ايران در سال 1346 بطور تقریبی 22 میلیون نفر بود). علاوه بر آذربایجان شرقی و غربی که تقریباً آبادترین و پرجمعیت‌ترین استانهای ایرانند و گذشته از شهرستانها و بخشهای واقعه در دشت گرگان از گوموش‌تپه و گنبد قابوس، امچلی و رامیان و تمام اهالی پرجمعیت خمسه، زنجان، ابهر و خرم‌دره، طارم، در نقاط مشروحه ذیل نیز تکلم عادی اهالی متأسفانه به تُرکی است:
قسمتی از اراک و توابع از قبیل بلوک، سرابند، بزچلو و بعضی از قراء کمره از توابع خمین، بیشتر شهرهای گیلان و مازندران از بهشهر و چالوس و شاهی و بندر پهلوی و آستارا، قسمتی از شهر مشهد و سایر شهرستانهای خراسان از بجنورد و درجز و غیره و توابع مضافات آنها، قسمتی از همدان و تمام اطراف آن بجز سه قصبۀ مرادبیک و مریانه و حصار پیازکارها. حومۀ اصفهان و اطراف یزد و شهرها و بخشهای قشقایی‌نشین فارس و قسمت عمدۀ توابع تهران از شهریار، غار، کرج، لواسانات و تمام دهات و بخشهای بین همدان و قزوین و کلیه بخشهای اطراف قزوین، حومۀ قم و ولایات ساوه، زرند و کهک تا حدود قم، کلخوران و فراهان.»
