سه‌شنبه , اکتبر 8 2024
azfa
تازه ها

تنش فزاینده آنکارا – واشنگتن

گادتب: ترکیه و آمریکا طی هفته های اخیر یکی از پر تنش‌‌ترین دوران روابط خود را طی می کنند. ترکیه با ورود به اتحادیه نظامی ناتو و همچنین تفاهمات همکاری گسترده با اروپا، همواره در پی تعریف هویت سیاسی خود به عنوان یک واحد سیاسی معطوف به غرب بوده است. اگرچه که تجارت خارجی ترکیه با اتحادیه اروپا از ۶۵ درصد به ۵۱ درصد کاهش یافته است، اما هنوز هم ترکیه بیشترین تعامل تجاری و سیاسی خود را با غرب دارد. اما مسائلی از جمله مسئله قبرس در سال ۱۹۷۴، عدم حمایت ترکیه از اشغال نظامی عراق و همچنین فعالیت آمریکا در سوریه در راستای تشکیل دولت کُردی را می توان مهمترین منابع تنش زا در روابط فیمابین دانست.

اما طی سالهای اخیر به ویژه پس از کودتای نافرجام سال ۲۰۱۶، روابط دو کشور تیره تر از پیش نیز شده و حتی تلاش های اقتصاد محور برای بسط روابط دوجانبه نیز نتوانسته‌اند روابط دو کشور را به حد نرمال بازگردانند و تنش به صورت فزاینده ای ادامه دارد. در این راستا چند عنصر بسیار مهم «خرید تجهیزات نظامی روسیه از سوی ترکیه، کُردهای سوریه و همچنین مسئله قره باغ» را می توان بزرگترین عوامل تنش زا طی ۵ سال اخیر تلقی کرد.

الف: همکاری با روسیه

پس از کودتای سال ۲۰۱۶ شاهد چرخشی آشکار در سیاست خارجی ترکیه به سمت شرق می‌باشیم. پس از ورود ترکیه به سازمان نظامی ناتو در سال ۱۹۵۲، تجهیزات و دکترین های نظامی ترکیه منطبق با استانداردهای ناتو بوده است اما طی سالهای اخیر همکاری با روسیه در زمینه های نظامی افزایش چشمگیری داشته است. در این راستا خرید سامانه پدافندی اس ۴۰۰ روسی رامی توان نقطه اوج تنش ها نامید، چراکه آمریکا بر این باور است که سیستم اس ۴۰۰ قابلیت نفوذ و شناسایی سیستمهای مهم غربی از جمله جنگنده های رادار گریز اف ۳۵ را دارد. آمریکا این خرید را مغایر با اصول ناتو می داند و در اقدامی تنبیهی ترکیه را از پروژه مشترک اف ۳۵ اخراج کرد. اما در مقابل نیز ترکیه در سیاستی غیرمنتظره اما استراتژیک از خرید سامانه دوم از روسیه نیز استقبال کرده و رئیس جمهور این کشور در پاسخ تند به خبرنگار آمریکایی اظهار داشت که تصمیم به خرید تسلیحات با ترکیه می باشد و کشور دیگری حق دخالت در آن را ندارد. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز از پاکت جدید تحریمی علیه ترکیه تحت قانون کاتسا خبر داده است.

ب: سوریه

تنش دوم ترکیه و آمریکا بدون شک بر سر نیات آمریکا برای اعطای خودمختاری و تشکیل دولت کُردی در شمال سوریه می باشد. اگرچه که ترکیه با بی توجهی به تهدیدات آمریکا وارد شمال سوریه شده و در سه منطقه حضور نظامی- سرزمینی برپا کرده است اما ترکیه بر این باور است که تجهیز گروه‌های کُردی در شمال سوریه از سوی آمریکا به صورت آگاهانه و با نیت فشار آوردن بر آنکارا صورت می‌گیرد و مقامات سیاسی نظامی آنکارا بر این باورند که در صورت سکوت و انفعال، آمریکا نیات خود مبنی بر تغییرات ژئوپلیتیک را عملی خواهد کرد. همچنین ترکیه بر این باور است که آمریکا در این باره با روسیه نیز همکاری دور و نزدیکی دارد و با کمتر شدن نفوذ آمریکا در سوریه، خلا آن به صورت هماهنگ از سوی روسیه پر خواهد شد.

ج: قره‌ باغ

اگرچه که آمریکا به مسئله قره باغ از دید رقابت با روسیه نیز می نگرد و نگران افزایش نفوذ این کشور در قفقاز جنوبی است، اما به دلیل مناسبات دینی و همچنین لابی قدرتمند ارامنه در کشورهای غربی، موضوع قره باغ را می توان یکی از کانون های اصلی تنش میان دو کشور تلقی کرد به گونه‌ای که بسیاری از کارشناسان تُرک بر این باورند که منشاء اصلی تحریم ها و ناسازگاری آمریکا با ترکیه در دوران جدید حضور فعال ترکیه در آزاد سازی مناطق قره باغ می باشد. آمریکا در کنار قدرت هژمونیک جهانی، خود را بزرگترین کشور و حامی مسیحیان جهان نیز می داند. جو بایدن در اولین ماه‌های ریاست خود در آمریکا، وقایع جنجالی سال ۱۹۱۵ ارامنه را به عنوان نسل کشی شناخت و پس از آن روز، تقریباً هیچ اقدام متقابلی نتوانسته است روابط دو کشور را به حالت نرمال و پایدار برساند.

مطالعات اوراسیا-خاورمیانه

دوباره امتحان کنید

تجمع اعتراضی تعدادی از متقاضیان پروژه مسکونی «ام شش» در زنجان

گادتب: امروز تعدادی از متقاضیان پروژه مسکونی «ام شش» در زنجان که از سال ۱۳۹۹ …

بازداشت ۴ هوادار تراختورسازی در جریان دیدار دیروز

گادتب: به گزارش مرکز گادتب، در دیدار دیروز تراختورسازی در تبریز، حداقل ۴ هوادار تیم …