
گادتب: تمدن آراتتا- سومر از نخستین و باشکوهترین تمدن های جهان می باشد که 5000 سال قبل در غرب آذربایجان زندگی می کرده و بعد ها در میان سایر اقوام پروتوترکان دیگر مستحیل گشتند. خوشبختانه منطقه تاریخی اورمیه، درمورد تمدن آراتتا- سومری حرفی برای گفتن دارد و آن این که کلمة اورمیه یک کلمة سومری- آراتتایی است.
تحقیق دربارة نام اور در تمدن های سومر، اورارتو، آراتتا ، ماننا به وضوح تعدد کلمة اور در این حوزة باستانی را نشان می دهد.
مثل فرمانروای شهر لاقاش به نام اوروکاجینا
شهر اور پایتخت سومر
اورزانا در شهر موساسیر
اورارتوها
کشف کتیبة قیل قمیش در گوی تپة اورمیه ( روستایی مشهور در 5 کیلومتری جنوب شهر اورمیه) شاهد بارزی است بر استقرار فرهنگی این قوم ترک تبار در منطقه. قیل قمیش از اساطیر سومری که نقش بسیاری در داستان های مختلف ملل جهان دارد، اولین داستان بلند مردمان می باشد که کشف ابزارآلات فلزی در گوی تپه از چهارهزار سال قبل در منطقه شناخته شده بود.
در کتیبه های مختلف سومری از دولت آراتتا واقع در غرب آذربایجان به کرات صحبت شده و از مکاتبات و ارتباط فرهنگی- نظامی در دولت پروتو ترک آراتتا- سومر صحبت شده است. در این مکاتبات و سنگ نوشته ها و لوحه ها از سرزمین آراتتا به عنوان سرزمین کوهستانی با جنگل های پر دخت با منابع فلزی- معدنی و سنگی فراوان صحبت شده است. تمام محققین عالم بر این عقیده اند که غرب آذربایجان همان سرزمین آراتتاها می باشد. گفتنی است آراتتا در ترکی باستان به معنی دامنه کوهستان می باشد.
شما هم می توانید توپونیم ( اسامی جغرافیایی ) مربوط به اور شهر و روستاهای خود را اعلام نمایید. بررسی اتیمولوژی توپونیم و اتنونیم ( اسامی طایفه ها) کمک شایانی به بررسی و احیا تاریخ باستان آذربایجان می کند.