جمعه , دسامبر 6 2024
azfa
تازه ها

دکتر توحید ملک زاده: دکتر محمد مصدق والی آذربایجان ( اسفند 1300- تیر 1301) و ماجرای استعفای وی

گادتب: دوشنبه 1 اسفند 1300 انتصاب قوام السلطنه به عنوان  والی آذربایجان لغو و مصدق السلطنه ( دکتر محمد مصدق بعدی، از ترکهای قزوین) بجای وی به این مقام منصوب گردید. رضاخان به فرمانده نظامی ارشد آذربایجان دستور داد تا نظامیان با وی کاملا هماهنگ باشند و مصدق با نظر شخصی وی به ایالت آذربایجان منصوب شده است. با اینحال اختلافات مصدق با فرمانده لشکر آذربایجان از همان روز اول انتصاب شروع شد. مصدق از نظر شخصیتی کاملا انحصارطلب بود و درخواست فرماندهی کل قوای آذربایحان را داشت ولی فرماندهی قوای آذربایجان به تاسی از مشی رضاخان از وی حساب نمی برد بنابراین در قشون آذربایجان اختلافاتی روی داد. تا اینکه منجر به ارسال تلگرام زیر از سوی فرمانده لشکر به تهران شد:

تلگراف سرتيپ بوزير جنگ راجع به لزوم عدم مداخله مقام ايالت درامور نظامی و جواب وزير جنگ

عين تلگراف رمز سرتيپ شيبانی و جواب وزارت جنگ که حاکی از اختلاف نظر بين فرماندهی کل قوا و ايالت آذربايجان است نگاشته می¬شود :

مقام منيع حضرت اشرف وزير جنگ و فرماندهی کل قشون دامت شوکته : نشان دادند ، اگر چه در قسمت اول آن تفکيک اختيار و اقتدار فرمانده قشون را از اداره ايالتی آذربايجان بطور روشن معين فرموده ايد ولی در قسمت ثانی حکم مزبور به عنوان انتظام داخلی فرمانده قوا را تحت دستور معزی اليه ميگذارند . در اين مدت آقای مصدق السلطنه از صدور چنين حکمی فدوی را مستحضر نفرموده اند و حاليه هم فدوی  نمي دانم مقصود از انتظام داخلی چه چيز است و تا کنون هم خودم را مسئول انتظامات کل آذربايجان می دانستم، حال محض استحضار خاطر مبارک عرض می کنم که اجازه دخالت ايالت آذربايجان، در استماع هر نوع از کارهای قشونی بجز بدبختی نتيجه ديگری نخواهد داشت ، سال گذشته بواسطه همين قبيل تصرفات و استراتژی  ايالتی بيشتر از هزار نفر جوان نظامی در آذربايجان بکشتن داده شد و متجاوز از چهار کرور ضرر ماليه دولت بوده است بعقيده فدوی انتظام آذربايجان بسته بوضعيت قشون و استعمال آن است ايلات و اهالی آذربايجان حرف خيلی شنيده اند از اين ببعد عمل لازم است.

اول ثور/ اردیبهشت 1301 نمره 25

فرمانده قوای آذربايجان حبيب الله شيبانی

به دنبال اختلافات رخ داده میان والی آذربایجان و فرمانده قشون آذربایجان، یکشنبه 14 خرداد 1301 مصدق السلطنه  والی آذربایجان استعفا داد.  گرچه وی دلیل استعفا را کسالت مزاج ذکر می کند ولی شکستهای پی دی پی قوای دولتی در برابر سیمیتقوعلت اصلی می باشد. پیش از ظهر 15 خرداد منصورالملک کفیل وزارت داخله و محمدولی میرزا نماینده آذربایجان در مجلس شورای ملی با تبریز مشغول رایزنی درباره علت استعفای مصدق السلطنه بودند.  گروهی از تجار و علمای مراغه نیز با فرستادن تلگرامی به مجلس و رئیس الوزرا خواستار پس گرفتن استعفای  والی آذربایجان شدند.  16 خرداد 1301 استعفای مصدق السلطنه رد شد. 

14 تیر 1301 شیبانی از فرماندهی قشون آذربایجان استعفا داده و بلافاصله وزیر جنگ جهانبانی عهده دار فرماندهی کل قوای آذربایجان گردید.

جهانبانی که از سوی وزیر جنگ فرمانده قشون آذربایجان شده بود تقاضای مصدق والی آذربایجان را برای در اختیار نهادن یک هنگ قشون به وی را رد کرده بنابراین مصدق استعفا می نماید. عزیمت شیبانی و جهانبانی به تهران در یک روز انجام گرفته و در 25 تیر مصدق و شیبانی آذربایجان را ترک می کنند.

دوباره امتحان کنید

ترکیه اجازه نخواهد داد که سازمان تروریستی پ‌ک‌ک/ی‌پ‌گ از بی ثباتی در سوریه منتفع شود

وزارت دفاع ترکیه  اعلام کرد که پ ک ک/ ی.پ.گ اجازه نخواهند داشت از بی …

اسرائیل تقریباً کل پدافند هوایی ایران را نابود کرده است

گادتب: فرمانده ارشد نظامی بریتانیا، دریاسالار تونی رادکین، می‌گوید اسرائیل در حملات تلافی‌جویانه خود علیه …