ادتاج اتحادیه دمکراتیک ترک آذربایجان جنوبی
گادتب: زبان تركی که در جهان تاريخ بيش از هفت هزار ساله دارد دارای گويشهای مختلفی مانند آذربایجانی، استانبولی، تركمنی، ازبكی، ياقوتی، چاووشی، اويغوری، چينی ، قرقيزی ، آلبانيائی ، بلغارستانی و … است.
در زمان سلسله های ترک از سلجوقیان تا صفویان و افشاریه و قاجاریه کشور ایران یک قدرت مهم منطقه ای بود . با سقوط قاجاریه و تشکیل حکومت فارس تبار پهلوی که به دنبال کودتای سوم اسفند سال 1299 شمسی اتفاق افتاد ، پس از قرنها حکومت ترکها بر ایران فرمانروایی آنها به پایان رسید . این تغییر حکومت ، نقطه عطف مهمی در تاریخ ترکهای ایران به شمار می رود . از این دوره به بعد است که حکومت پهلوی با ایدئولوژی فارس سازی ، ترک ها را در معرض محدودیت ها ی مختلفی قرار داد و آهنگ نفرت از ترک و ترکان و توهین به قوم ترک را شتاب بخشید و ترکها را در جایگاه شخصیت اول بسیاری از جوک‌ها ی نامناسب قرار داد . همین موضوعات دلیلی شدند بر تلاش بیشتر ترکها برای حفظ و احیای هویت خویش و همچنین یکی از دلایل پیشرو و موثر بودن ترکها در در روند سقوط آخرین شاه پهلوی و تشکیل حکومت جمهوری اسلامی نیز همین موضوعات بودند .
اکنون قریب به 400 ميليون نفر از جمعيت دنيا را ترکها شكيل می دهند که از شرق آسيا تا اروپا و حتی آمريكا گسترانيده شده اند و بعد از زبانهای چينی ، هندی ، انگليسی و اسپانيائی و بالاتر از زبانهای عربی و فارسی بعنوان پنجمين جمعيت دنيا محسوب می شوند . زبان تركی بعنوان كهن ترين زبان دنيا با متكلمانی كه شرق و غرب عالم را تحت حاكميت خود درآورده بودند ، اکنون جا پائی در اکثر زبانهای دنيا دارد و شايد کمتر زبانی باشد كه تحت تأثير اين زبان قرار نگرفته باشد ، البته اين تأثير به غیر از گستردگی جمعيتی و وسعتی حكومت تركان ، از توانمندی ها و زيبائی ها و قانونمندی های زبان تركی نیز ناشی می شد .
در جهان اسلام زبان تركی با بیش از300 ميليون نفر جمعیت ، بيشترين تعداد را دارد و حتی بالاتر از زبان عربی ( زبان اصلی دین اسلام ) قرار دارد . بعد از زبان تركی ، زبانهای عربی ، اردو و فارسی بيشترين تعداد مسلمانان را تشكيل می دهند.
اکنون ترکی ، زبان قریب به ۴۰ درصد از مردم ایران است که در استانهای آذربايجان شرقی و غربی ، اردبيل ، همدان ، زنجان ، قزوين ، تهران ، مرکزی ، خراسان ، فارس ، چهارمحال و بختیاری و ديگر نقاط ايران بصورت پيوسته يا پراكنده زندگی می كنند .
ترک ها برای حدود هزار سال نقش اصلی و درجه اول را در شکل گیری تحولات اجتماعی و سیاسی در تاریخ و جغرافیای ایران داشته اند و اکنون نیز با بیش از 30 میلیون نفر جمعیت مهمترین و قویترین جامعه کشور محسوب می شوند که به دلیل موقعیت ژئوپلیتیک ، ساختار اجتماعی و فرهنگی ، قدرت اقتصادی و پتانسیل جمعیتی خود از نقش تعیین کننده ای در تحولات سیاسی و اجتماعی کشور برخوردارند و در مدیریت و سیاست و اقتصاد ایران نقش پررنگی دارند . بنابراین قوم ترك در ایران را نباید یک اقلیت تلقی کرد و باید به گله مندیهای آنان از بابت به رسمیت شناختن آموزش زبان ترکی در مدارس و دانشگاهها ، به مانند زبانهای انگلیسی و عربی ، توجه شود .
