“لال قلعه” یادگار امپراتوری تورک بابور در دهلی

گادتب: زمانی که شاه جهان (پنجمین امپراتور تورک سلسله بابور از نوادگان امیر تیمور) پایتخت خود را از آگرا به دهلی منتقل نمود فرمان بنا کردن این قلعه را به سال ۱۶۳۹ صادر کرد. ساخت این قلعه ۹ سال طول کشید محل قرارگیری آن در کنار رود یامونا و به شکل یک هشت ضلعی نامنظم می‌باشد. دور تا دور قلعه را دیوار قرمز رنگی به طول ۵.۲ کیلومتر و ارتفاع ۱۶ تا ۳۳ متر احاطه کرده است. این قلعه اقامتگاه خانواده سلطنتی بوده و تمامی مراسم های سیاسی و تشریفاتی در آن مکان انجام می‌شده است.

این قلعه شگفت انگیز که در سال ۲۰۰۷ در لیست میراث جهانی یونسکو ثبت گردیده است، از نمونه های مهم معماری تورکی در هندوستان می‌باشد و دیگر ساختمان‌ها و باغ‌ها در دهلی، کشمیر، روح الخاند، راجستان، پنجاب و براج از آن تاثیر و ایده گرفته‌اند.

هم اکنون در این بنا دو موزه وجود دارد موزه اول شامل منسوجات کتابها، اشیا و دست نوشته‌های تاریخی و هنری می‌باشد که به دوران امپراتوری تورک بابور ارتباط دارد. موزه دوم اکثراً متعلق به نمایش جنگ افزار های تاریخی آن زمان تا دوران اشغال انگلیس است.

بادان و ساوان از عمارت‌های مخزن‌دار این بنا می‌باشند و همچنین حمام شاهی که دارای دو قسمت ممتاز محل و رنگ محل در بخش زنان یا اندرونی می‌باشد، دعوت خانه که محل اقامت شاهزاده بوده و در نهایت مسجد مروارید یا موتی که توسط جانشین شاه جهان بنا شد.

قسمت‌های مهم لال قلعه:

حیاط خارجی بزرگ و مستقلی با سنگ های مرمری سفید دیوان عام یکی از بخش‌های زیبای این قلعه است شاه برای اینکه با عموم مردم دیداری انجام دهد روی ایوانی در دیوار شرقی می‌ایستاد.

اما دیوان خاص مختص ملاقات های خصوصی شاه و میهمانان بود و تخت مشهوری به نام تخت طاووس قرار دارد همان تختی که به وسیله نادر شاه به ایران آورده شد.

از دیگر اتاق‌ها می توان از کاخ رنگی یا رنگ محل با زیباترین تزئینات طلایی،حوض مرمرین و سقف نقش‌دار اقامتگاه همسر اصلی یاد کرد. و اتاق خصوصی شاه به نام ممتاز محل که شامل عبادتگاه‌ها و اتاق خواب‌ها و ایوان‌ها می‌باشد.

از بخش‌های مختلف لال قلعه  می‌توان به درواز لاهور، دروازه دهلی، دروازه فیل، چاتاچوک، نقاره خانه، باغ حیات بخش، خاص محل، بُرج مثمن، نهر بهشت، دیوان عام، کرسی یا تخت شاهی اشاره کرد. لال در زبان هندی به معنی سرخ می‌باشد.

آخرین امپراطور تورک بابور توسط انگلیسی‌ها در سال ۱۸۵۸ در لال قلعه محاکمه و به رانگون تبعید شد و همان کاخی که زمانی محل زندگی قدرتمندترین پادشاهان تورک بود به پادگان نظامی تغییر کاربری داد.