محمدرضا لوایی: تراختور خاری بر چشمان استعمارگران و نژادپرستان

گادتب: تراختور برای آزربایجان است و شکوه و عظمت آزربایجان را به زبان «فوتبال» حرف می‌زند. اگر در بازی‌های بارسلونا همه تماشاگران و شیفتگان آن یکصدا فریاد می‌زنند: « کاتالان اسپانیا نیست» این حق طبیعی آنهاست. جهان و اسپانیا هم مجبور و محکوم به شنیدن آن هستند. در اینسو زبان «فوتبال» تراختور شاید برای پایتخت آزاردهنده باشد اما برای ملت «اشغال شده» در حکم مارش ملی است.

تراختور درست مثل مارش روز اول جمهوریت است. باشکوه و سرفراز. فوتبال، زبان مدرن جهان است. سیاست و فلسفه و عشق و ادبیات است. «مرزبندی بی مرز خویشتن» است. تاریخ و اجتماع و فرهنگ است. تماشاگران تراختور شهروند ایران نیستند شهروند آزربایجان هستند، شهروند مقاومت و فوتبال و عشق و رهایی هستند. آنها در قامت تراختور دارند رؤیای خویش را می‌نگارند. تراختور معادل همه «‌آزربایجان» است. جغرافیای تراختور «تورکچولوک» است. منتقدان به فلسفه تراختور بهتر است نگاهی به تیم‌های استقلال و پیروزی که وابسته‌ترین تیم‌ها به دولت و سیاست هستند بیندازند. به همان اندازه که استقلال و پیروزی تیم‌های نژادپرستان و استعمارگران و اشغالگران هستند تراختور تیمی برای رؤیای رهایی استعمارشونده‌ها است.

در جام جهانی فوتبال، پرچم‌ها و سرزمین‌ها و مرزها با یکدیگر حرف می‌زنند. به یکدیگر شاخ و شانه می‌کشند و سرودهای ملی خویش را فریاد می‌زنند. فوتبال مملکت است و پرچم است و مبارزه برای اظهار وجود ملت‌ها. از یاد نمی‌بریم که نژادپرستی ایران بر اتوبوس حامل فوتبال ایران ترکیباتی چون «ستارگان آریایی» و قهرمانان پارسی می‌ندارد و به به آن می‌نازد. این آیا سیاست نیست؟

شعار «فرق ائله میر» و «عئیبی یوخ» عاشقان تراختور از بطن مفاهیم آزربایجانچیلیق بر می‌خیزد و ذهن نژادپرستان و تمرکز گرایان را به هم می‌ریزد. اگر به قول نهادهای سلطه قرار است در ورزش «فرهنگ‌سازی» صورت گیرد ما این «فرهنگ‌سازی» را به شیوه آزربایجانچیلیق بسط می‌دهیم. بگذریم از اینکه خودشان دارند در سایه همین شعار فرهنگ‌سازی به کنترل سیاسی باشگاه‌ها می‌پردازند. کثیف‌ترین بلا را بر سر فوتبال، سیاستمداران ایران در آورده‌اند. آنها فوتبال را ایدئولوژیکی کرده‌اند.

طنین شعار «آزربایجان وار اولسون، ایستمییه‌ن کور اولسون» پایانی بر سلطه تیم‌های سیاسی «استقلال و پیروزی» پایتخت است. تیم‌هایی که از آخور سیاست و قدرت و اشغال و جناح بازی‌ها تغذیه می‌کنند.

تراختور با دو بال «تورکچولوک» و «آزربایجانچیلیق» چون عقابی تیز چنگال  بر سر استعمارگرها و نژادپرستان فرود آمده است. برای همین آنها از تراختور نفرت دارند. و درست برای همین ما تراختور را دوست داریم.