گادتب: ایرقچی فارس رئژیمین گونئی آذربایجانی چئوریلیشله ایشغال ائتمهسیندن بو یانادا آذربایجان تورک میللتی آذربایجاندا دفعهلرله اؤز ایستیقلالینی برپا ائتمک اوچون بؤیوک حرکاتلارا باشلامیشدیر. 21 آذر حرکاتی دا آذربایجان تورک میللتینین معاصر دؤورده آزادلیغی و دؤولتچیلیگی اوچون باشلاتدیغی ان بؤیوک حرکات ایدی.
آذربایجان میللی حکومتینین قورولماسی ایستیقامتینده ایسه 1945-جی ایلده گونئی آذربایجاندا سید جعفر پیشه ورینین باشچیلیغی ایله آذربایجان دموکرات فیرقهسی یارادیلدی. آذربایجان دموکرات فیرقهسی ایسه 1945-جی ایل شهریور آیینین 12-ده (3 سئنتیابردا) 12 شهریور مراجعتینی یایماقلا همین دؤورون اجتماعی-سیاسی شرایطینه اویغون اولاراق یئنیجه ایشغال و ظلمه معروض قالمیش آذربایجان تورک میللتینین معاصر دؤورده یئنی دؤولتچیلیگینین اساسلارینی قویماغی قارشییا مقصد قویدولار.
یارادیلان آذربایجان میللی حکومتی شرق و غرب بلوکلارینین سوودالاشماسی و فارس شووینیزمینه یاردیم ائتمهلری نتیجهسینده یئنیدن گونئی آذربایجان ایران رئژیمی طرفیندن ایشغال ائدیلدی. ایرقچی فارسلار گونئی آذربایجاندا تورک میللتینه قارشی دهشتلی سویقیریم تؤرتسهلر ده آذربایجان تورک میللتینین ایرادهسینی سیندیرا بیلمه میشلر و بو گون آذربایجان میللی حرکاتی داها گوجلو و گئنیش شکیلده آذربایجان تورک میللتینین موستقیللیگی و آزادلیغی اوغروندا چالیشماقدادیر.
گونئی آذربایجان دئموکراتیک تورک بیرلیگی (گادتب) آذربایجان تورک میللتینی گونئی آذربایجاندا دؤولتچیلیگیمیزی برپا ائتمک اوچون بیرلییه و موستقیللیگی اساس غایهسینه چئویرمیش گادتب-نین اطرافیندا بیرلشمهیه چاغیریر.
اژدر تاغیزاده
گونئی آذربایجان دئموکراتیک تورک بیرلیگی (گادتب) باشقانی