گزارش جالب روزنامه معتبر «گاردین» انگلستان در مورد تراختور: «باشگاه تراکتور مسیر کامل خود را برای بر هم زدن نظم حاکم ایران و کسب عنوانی تاریخی طی کرد”

گادتب: موفقیت این باشگاه امید، اتحاد و صدایی برای میلیون‌ها ترک آذربایجانی، بزرگ‌ترین اقلیت در ایران، به ارمغان آورده است.

عنوان قهرمانی لیگ چند هفته پیش از پایان رقابت‌ها توسط سرمربی‌ای که نخستین فصل حضورش را تجربه می‌کرد، به دست آمد و حالا هواداران در شمال‌غرب کشور منتظر مراسم رسمی اهدای جام هستند. جیمی کرگر روز یکشنبه گفت: «لیورپول به‌عنوان یک شهر، این حس را دارد که انگار ما در برابر جهان هستیم»، اما این احساس در برابر آنچه هواداران باشگاه تراکتور تجربه می‌کنند، ناچیز است؛ باشگاهی که برای میلیون‌ها ترک آذربایجانی – بزرگ‌ترین اقلیت در ایران – امید، اتحاد و صدا به ارمغان می‌آورد. اکنون آن‌ها نخستین قهرمانی در لیگ ایران را برای جشن گرفتن دارند.

این مسیر ۵۵ سال طول کشید تا به قله برسد. همه‌چیز از زمانی آغاز شد که شرکت دولتی تراکتورسازی تصمیم گرفت تیمی برای کارگران و ساکنان تبریز ــ بزرگ‌ترین شهر استان آذربایجان شرقی ایران، در نزدیکی مرزهای ترکیه، ارمنستان و آذربایجان ــ تشکیل دهد. از آن زمان، رابطه میان این باشگاه و تهران همواره پیچیده بوده است؛ به‌ویژه وقتی تراکتور، پس از سال‌ها بی‌تحرکی، هم در زمین به قدرتی ورزشی بدل شد و هم بیرون از آن به کانونی نمادین.

مردمی با زبان، فرهنگ و تاریخ خاص خود که سال‌هاست از سوی حکومت‌هایی ــ چه پیش و چه پس از انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ ــ که سیاست‌های فارس‌محورانه را دنبال کرده‌اند، احساس تبعیض و به‌حاشیه‌راندگی داشته‌اند. هواداری از این باشگاه فوتبال برای بسیاری به راهی برای مقاومت، ابراز هویت و افتخار ترکی بدل شده است (در سرودها قهرمانان باستانی یاد می‌شوند)، راهی برای مطالبه نمایندگی بیشتر در ساختار ایران (مانند شعارهایی در سال ۲۰۱۲ که پس از زلزله‌ای بزرگ واکنش بهتری از دولت می‌خواستند) و گاهی نیز تنها ابزاری برای بر هم زدن نظم مورد نظر قدرت‌مندان.

جای تعجب نیست که خشم و ناراحتی از سوی تهران به‌وجود می‌آید، وقتی هواداران شعارهایی سر می‌دهند که نام پایتخت‌های دیگر کشورها را فرا می‌خواند: «تبریز، باکو، آنکارا، راه ما جداست از راه فارس‌ها». فریاد زدن اینکه «خلیج فارس» باید «خلیج عربی» نامیده شود نیز بی‌شک راهی تضمینی برای برانگیختن خشم بسیاری در پایتخت و دیگر نقاط کشور است؛ همان‌طور که دونالد ترامپ و دولتش اگر چنین کاری کنند، با واکنش مشابهی روبه‌رو خواهند شد.

دولت ایران که به‌طور کلی نسبت به تجمعات بزرگ ــ حتی زمانی که برای حمایت از تیم ملی شکل می‌گیرند ــ با تردید و نگرانی می‌نگرد، نسبت به قدرت جذب باشگاه تراکتور نیز محتاط و هشیار است. در این فصل، میانگین بیش از ۴۲ هزار نفر در هر بازی حضور یافته‌اند. تراکتور در بازی‌های خارج از خانه نیز محبوبیت زیادی دارد. در سفر به تهران برای رویارویی با دو غول پایتخت، پرسپولیس و استقلال، هزاران هوادار در ورزشگاه عظیم آزادی گرد هم می‌آیند تا از تیمشان حمایت کنند.

ادامه گزارش در سایت روزنامه گاردین  (https://www.theguardian.com/football/2025/may/14/tractor-sc-complete-journey-to-upset-iran-establishment-and-claim-historic-football-title)