شنبه , آوریل 27 2024
azfa
تازه ها

آرایش سیاسی شمال سوریه (تحلیل عملیات احتمالی ترکیه)

گادتب: با تداوم آمادگی های مسلحین سوری و ارتش ترکیه در شمال سوریه، احتمال عملیات ترکیه قوت گرفته است اما در آن سوی میدان نیز حرکات قابل توجهی مشاهده می شود.

عملیات ترکیه را میتوان در وهله نخست به دو بخش شرق فرات و غرب فرات تقسیم کرد که هرکدام پیچیدگی های خود را دارد:

الف. غرب فرات:

 در ناحیه غرب فرات و بخش منبج نیروهای روسی حضور دارند و تداوم ارسال سلاح از سوی روسیه، ایران و حکومت مرکزی بشار اسد شدت گرفته است. نیروهای کردی حاضر در منطقه با حکومت مرکزی بشار اسد وارد مذاکره شده و پیشنهاد مدافعه مشترک داده اند. همچنین نیروهای وابسته به ایران نیز در منطقه تل رفعت و در نقطه آغاز عملیات احتمالی ارتش ترکیه پایگاه نظامی تاسیس کرده و به تجمیع نیرو مبادرت کرده‌اند

ب: شرق فرات

در ناحیه شرق فرات، نیروهای آمریکایی حضور دارند و آمریکا بارها اعلام کرده است که از عملیات احتمالی ترکیه نگران است و بحث تحریم گسترده ترکیه در صورت آغاز عملیات نظامی مطرح است. در این ناحیه نیز کردها از نیروهای نظامی آمریکایی خواسته اند که مانع حمله ترکیه به این مناطق شوند.

آرایش سیاسی فوق نشان می دهد که ترکیه در عملیات احتمالی با چالشهای عدیده‌ای روبرو خواهد بود اما دو فاکتور اساسی کاهش اهمیت دهی آمریکا به تحولات خاورمیانه و همچنین مشغول بودن روسیه در جنگ اوکراین می تواند  هزینه ها را برای ترکیه کاهش دهد.

ترکیه از این عملیات احتمالی به دنبال دو برداشت سیاسی می باشد؛ «به حداقل رساندن احتمال تشکیل اقلیم کردی در شمال سوریه و شناسایی رسمی آن و همچنین ایجاد فضای سرزمینی برای بازگرداندن بخشی از پناهندگان سوری در این کشور». در این راستا و با توجه به موقعیت جغرافیایی سوریه، رود فرات و سد قرار گرفته بر روی آن اهمیت حیاتی دارد چرا که برگرداندن پناهندگان سوری تنها با اعطای سرزمین و اشتغال به صنعت و کشاورزی ممکن خواهد بود و ارسال این پناهندگان به مناطق بیابانی نه تنها با استقبال پناهندگان سوری مواجه نخواهد شد بلکه هزینه امنیتی آن نیز برای ترکیه دو چندان خواهد بود.

شایان ذکر است که نیروهای کردی هم اکنون بیش از ۲۶ درصد خاک سوریه را در اختیار دارند و اکثریت قریب به اتفاق مناطق نفت خیز و گازی و همچنین منابع آبی همراه با ناحیه قابل کشت سوریه در مناطق تحت کنترل این نیروها قرار دارند که همانگونه که در بالا نیز ذکر شد به دو منطقه تحت کنترل روسیه و آمریکا تقسیم می شوند. نگاهی به سیر تحولات نشان می دهد که آمریکا و روسیه همواره در حال مذاکره و تبادل در شمال سوریه بوده اند به گونه‌ای که پایگاه های تخلیه شده از سوی آمریکا از سوی روسیه کنترل می شود و برعکس قضیه نیز صادق است و نیروهای وابسته به ایران و بشار اسد نیز به تبع این مذاکرات سیاسی چینش سرزمینی خود را شکل می دهند.

 روسیه در اقدامی غیر منتظره، در کنار تخلیه بعضی از پایگاه های خود در شمال سوریه اقدام به تقویت نیرو در شمال سوریه کرده و هلیکوپتر ها و پدافند های هوایی خود را در ناحیه قامشلی و در نقطه صفر مرزی ترکیه مستقر کرده است. آمریکا نیز به ارسال سلاح به نیروهای کردی ادامه داده و آنها را متحدین خود در منطقه می نامد.

بهره سخن:

علیرغم هزینه بالا و به جان خریدن تحریم های آمریکا و حتی رویارویی احتمالی با روسیه و ایران (احتمال کم)، ترکیه ادعا دارد که برای آغاز عملیات خود در در شمال سوریه مصمم است و ارسال تجهیزات نظامی ارتش ترکیه به مناطق تحت کنترل ارتش این کشور در عملیات های گذشته ادامه دارد و ارتش ترکیه طی روزهای اخیر رزمایش های نظامی متعددی با همکاری مسلحین سوری انجام داده است. برخی گمانه زنی‌های سیاسی حاکی از آن است که ترکیه با روسیه به توافق رسیده و در صورت آغاز عملیات واکنش روسیه به محکوم کردن آن محدود خواهد شد، اما باید دید که  آنالیز فایده-هزینه ترکیه در باب عملیات احتمالی، سیاست گذاری این کشور را چگونه شکل خواهد داد.

مطالعات اوراسیا-خاورمیانه

دوباره امتحان کنید

‍ پرویز زارع شاهمرسی: تورک یا آذری؟

گادتب: در ابتدای حکومت رضاشاه پهلوی که ناسیونالیسم ایرانی در آغاز راه بود، مسئله قومیت …

پارلمان اروپا با تصویب قطعنامه‌ای خواستار افزایش تحریم‌ها علیه ایران و تروریست ‌خواندن سپاه شد

گادتب: به گزارش مرکز گادتب، پارلمان اروپا روز پنج‌شنبه ۲۵ آوریل با تصویب قطعنامه‌ای علیه …