گادتب: در جاده اهر-تبریز هنوز دو کیلومتر از اهر جدا نشده تابلوی روستای وردین دیده میشود. شاید هیچ یک از مسافران ندانند که این روستا زادگاه یکی از مظلومترین نویسندگان آزربایجان است.
بایکوت و سانسور حکومتی نه تنها اسامی نویسندگان تورکینویس ما را از کتابهای درسی و مجلههای ادبی حذف میکند بلکه موفق میشود نام و یاد آنها را از دل و ذهن مردم همان شهرهایی که زمانی با آن نویسنده از نزدیک آشنا بودهاند نیز حذف کند.
قهرمان قهرمانزاده دوم فروردین ۱۲۹۲ در این روستا بدنیا آمده و در ۱۳۱۴ موفق به اخذ لیسانس زبان و ادبیات آزربایجان از دانشگاه باکو شد. او نوشتن داستانهای ادبی را نیز از همان سال و در روزنامه «قیزیل گنجه» آغاز کرد. قهرمان در سال ۱۳۲۰ در روزنامههای «وطن یولوندا» و «قیزیل عسگر» به نوشتن ادامه داد و در سال ۱۳۲۱ به عضویت حزب دموکرات ایران درآمد. اولین مجموعه داستانهای وی در سال ۱۳۲۳ با عنوان «مهاجرلر دستهسی» در تبریز منتشر شد. قهرمان سال ۱۳۲۴ به عضویت فرقه دموکرات (کمیته تبریز) درآمد و به عنوان رداکتور در روزنامه «آزربایجان» به فعالیت پرداخت.
داستانهای زیادی از این نویسنده در روزنامه آزربایجان منتشر شده است که از میان آنها میتوان به داستانهای «ناکام جاوان»، «منیم دیلیم» و «چاغیریشا جاواب» اشاره کرد.
در آذر ۱۳۲۵ قهرمان از طرف ماموران حکومت پهلوی تحت تعقیب قرار گرفت. اثاثیه خانه او به تاراج رفت و کتابها و دست نوشتههایش به آتش کشیده شده، خودش به شهر دزفول تبعید گردید.
مدت تبعید قهرمان ده سال بطول انجامید که در شهرهای مختلف جنوب ایران بود تا اینکه در سال ۱۳۳۵ به دو سال زندان محکوم شد. این بار همه اعضای خانواده وی نیز به مدت دو سال زندانی شدند. قهرمان سال ۱۳۳۷ به همراه خانواده به شهر باکو پناهنده شد.
زندگی توام با درد و حسرت سیودو ساله او در شهرباکو با چاپ داستانهای او نیز همراه بود که از میان آنها میتوان به مجموعه داستانهای «افترا»، «توزلو پالتو»، «آیریلیق»، «قیرمیزی باشماق»، «بایراقسیز آدام»، «تانینمایان قوناق» و … اشاره کرد.
– منابع آثار: ۸۰ ایل حئکایهمیز، حمید آرغیش
ابراهیم رشیدی