ادتاج اتحادیه دمکراتیک ترک آذربایجان جنوبی
گادتب: در رسانه‌های فارسی به افراد آنتی‌ترک «کارشناس مسائل آذربایجان» میگویند. بر همین سیاق خواستم با چند کارشناس قدیمی مسائل آذربایجان آشنا شویم که فرستنده نامه زیر یکی از آنهاست. این موجودات ابتدا عباراتی مانند «دهِ خواهر قاآن» و «میان دو آب» را جایگزین اسامی واقعی کرده سپس با این استدلال که ده خواهر قاآن دیگر شهر شده، آنجا را آذرشهر میکنند.
فرستنده نامه خلیل فهیمی، اهل تهران و کارشناس مسائل آذربایجان است که در سالهای 1314 تا 1319، درست در مقطع شکلگیری تقسیمات کشوری ایران، والی آذربایجان بود و امضایش ذیل اکثر نامه‌های مرتبط با تحریف و تغییر اسامی تاریخی ترکی دیده میشود. با نخست‌وزیری علی منصور در سال 1319، فهیمی با پنج سال سابقه درخشان ترکستیزی، سفیر ایران در ترکیه گردید و دیگر کارشناس تهرانی مسائل آذربایجان یعنی عبداله مستوفی جایگزین او شد که ترکستیزی‌اش زبانزد همگان است.
سال بعد، با اخراج رضاشاه از ایران و رستاخیز هویتخواهی آذربایجان، خلیل دوباره به تبریز بازگردانده شده و چهار سال دیگر والی ما ماند. با احیای فرقه دموکرات در سال 1324، کار برای خلیل هم سخت شد و نخست‌وزیر ایران (سهام بیات) خودش والیگری آذربایجان را برعهده گرفت و خلیل به تهران رفته وزیر کشور کابینه حکیمی شد تا تجربیاتش را در سطحی بالاتر به مرحله اجرا درآورد.
بیات تنها یکماه در تبریز دوام آورد و آذر24، آذربایجان همه کارشناسان اجنبی را از این سرزمین اخراج کرد. در مدت آزادی آذربایجان، خلیل وزیر دارایی کابینه قوام السلطنه و وزیر کشور کابینه هژیر بود. با اشغال دوباره آذربایجان، علی منصور والی ما شد و بعد از او، خلیل سه‌باره والی آذربایجان شد و مانند احمدی‌نژادی که با کارنامه خدمت در ماکو، خوی و اردبیل، رئیس‌جمهور ایران شد، مزد سالها خدمت(!!!) در آذربایجان را گرفته، وزیر مشاور دولت ساعدی و رزم‌آرا و سرپرست نخست‌وزیری شد.
و اما گیرنده این نامه، محمود جم (نخست‌وزیر وقت) بوده که پدرش اهل کرمان و کارمند دولت در تبریز بود. جم متولد تبریز، ماری پرورانده شده در آستین و کارشناس واقعی مسائل آذربایجان بود. جم مورد اعتمادترین نخست‌وزیر رضاشاه بود و فرهنگستان زبان فارسی در دوره نخست‌وزیری او و همزمان با این نامه‌های خلیل، با هدف فارسی‌سازی ایران تشکیل شد. محمود جم در زمان فرقه دموکرات، وزیر جنگ کابینه قوام بود و سال 1333، استاندار آذربایجان تعیین شد تا کارهای ناتمام دوره رضاشاه را در زمان پسرش ادامه دهد.
