ادتاج اتحادیه دمکراتیک ترک آذربایجان جنوبی
گادتب: جنایات خوجالی -قاراباغ یک نسل کشی تمام عیار است. ۶۱۳ نفر از اهالی شهر خوجالی آزربایجان شمالی در ۲۵ فوریه۱۹۹۲ توسط ارامنه وهمراهی ایران و روسیه قتل عام شدند
بین سال‌های ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۴ میلادی، بیست درصد معادل یک پنجم از اراضی جمهوری آزربایجان شمالی تحت حمایت دولت‌های روسیه و ایران بواسطه ارامنه از اختیار دولت آزربایجان خارج شد.
ارتش ارمنستان در سال ۱۹۹۲، با طرح و برنامه قبلی و با همکاری مستقیم نیروهای شوروی مستقر در قاراباغ و حمایت‌های مالی و سیاسی و اقتصادی ایران از نیروهای اشغالگر ارمنی در ۱۲ فوریه ۱۹۹۲ از مرزهای آزربایجان گذشت و ابتدا، در دهات «مالی بیگلی» و «قوشچولار»۵۰ نفر از اهالی غیر نظامی این دهات را بقتل رساند.
سپس، در نیمه شب ۲۶ – ۲۵ فوریه ۱۹۹۲ «نیروهای ویژه ارمنستان، که در جهت اجرای «هدف معینی» آموزش دیده بودند، با حمایت تیپ زرهی ۳۶۶ ارتش شوروی، خاک آزربایجان را اشغال و مرتکب جنایات و نسل کشی هولناکی شدند
قاراباغ از نظر تاریخی، بخشی از جغرافیای آزربایجان است، که دارای اهمیت استراتژیک بزرگی است.
قتل عام مردم آذربایجان در خوجالی که در بیست و ششم فوریه سال 1992 توسط نظامیان ارمنستان با حمایت تیپ 366 ارتش شوروی سابق انجام شد، در حالی وارد سی و یکمین سالگرد خود می شود که هنوز هیچ یک از عاملان آن محاکمه نشده اند.
با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991، ارمنی ها تلاش های خود برای اشغال منطقه استراتژیک خوجالی که صاحب تنها فرودگاه منطقه بود را آغاز کردند.
محاصره و حملات ارامنه به خوجالی در روز 25 فوریه 1992 به اوج خود رسید. ارمنی ها که آن شب با حمایت تیپ 366 ارتش شوروی که در «خان کندی» مستقر بودند، از سه سمت به خوجالی حمله ور شدند.
آنان پس از اشغال خوجالی دست به کشتار جمعی غیرنظامیان و شکنجه دردناک اسیران زده و خونبارترین قتل عام قرن بیستم را رقم زد.
در آن شب، 106 زن، 70 سالمند، 63 کودک و در مجموع 613 غیرنظامی قتل عام شدند. 487 تن نیز به شدت مجروح شدند که 76 نفر از آنان کودک بودند. ارامنه 275 آذربایجانی را نیز به اسارت گرفتند. 150 تن از آنان هنوز باز نگشته اند. در این قتل عام همچنین اعضای 8 خانواده به طور کامل کشته شدند. 25 کودک هر دوی والدین و 130 کودک نیز یکی از والدین خود را از دست دادند.
پس از اشغال شهر خوجالی طی جنگ قره‌باغ، نسل کشی غیرنظامیان آذربایجانی در این شهر توسط ارتش ارمنستان به همراهی نیروهای 366 ارتش شوروی در 25 و 26 فوریه سال 1992 اتفاق افتاد. بر اساس آمارهای بین المللی از جمله آمار سازمان دفاع حقوق بشر در این قتل عام 613 نفر از غیر نظامیان از جمله 63 کودک وحشیانه به قتل رسیدند. البته سازمان دیده‌بان حقوق بشر معتقد است که این تعداد ممکن است تا 1000 کشته نیز باشد.
سرژ سرکیسیان، رئیس جمهور ارمنستان که در آن دوره وزیر دفاع این کشور بود؛ در مصاحبه با روزنامه انگلیسی «توماس دوال» در این باره گفته است که “پیش از واقعه خوجالی آذربایجانی‌ها فکر می کردند که ارمنی‌ها به مردم عادی آسیبی نخواهند رساند. ما این ذهنیت را از بین بردیم”
جمهوری آذربایجان خواهان مجازات عاملان قتل‌عام خوجالی در چارچوب کنوانسیون های ژنو 1949، كنوانسيون منع و مجازات جرم نسل‌كشی، کنوانسیون منع شكنجه و ديگر رفتارها يا مجازات های بی رحمانه، غير انسانی يا اهانت آميز، ﻣﯾﺛﺎق ﺑﯾن اﻟﻣﻟﻟﯽ ﺣﻘوق ﻣدﻧﯽ و ﺳﯾﺎﺳﯽ، کنوانسیون حقوق کودک سازمان ملل متحد و دیگر معاهده های بین المللی در رابطه با نسل‌کشی و قتل عام است.
تا امروز پارلمان 15 کشور و 16 ایالت آمریکا؛ وقایع خوجالی را به عنوان نسل‌کشی شناسایی کرده اند.
