تغییر تقویم دوازده‌گانه ترکی توسط رژیم شوونیستی پهلوی

گادتب: رسمیت اسامی ماه‌هایی که ما امروزه بکار می‌بریم، مدیون صد سال پیش است که ملک‌الشعرای بهار شعری در وصف آن اختراع سروده و گفت:

چون ز مشروطه چند سال گذشت

ترک شد سال ترکی و تازی.

سال شمسی دوباره قانون شد

فال ایرانیان همایون شد.

قید «دوباره» در این شعر کاملا بیجاست و به مدت هزار سال تقویم دوازده‌گانه ترکی و ماه‌های عربی محرم و صفر دو تقویم موجود در همه این ممالک بود و کسی فروردین مروردین را نمی‌شناخت.

تقویمی که بهار از حذف آن خوشحال شده، تقویمی دوازده‌گانه بود که با سال موش (سیچان ایلی) آغاز شده و در بخش وسیعی از جهان کاربرد داشت و اسامی ماه‌های آن نیز قوچ، بوغا، ایکیزلر، یئنگج، آسلان، باشاق، اؤلچن، چایان، اوخ‌آتان، اوغلاق، قووا، بالیقلار بود که اکثر ترجمه عربی آن لغات یعنی حمل، ثور، جوزا، سرطان، اسد، سنبله، میزان، عقرب، قوس، جدی، دلو، حوت بکار می‌رفت که این اسامی همچنان اسامی رسمی ماهها در افغانستان است.

بیست‌ونه میزان یا همان اؤلچن در تقویم افغانستان روز ملی زبان اوزبیکی است. این روز را به ترکهای افغانستان تبریک گفته و آرزو می‌کنیم که کاش ما هم چنین روزی را در تقویم داشته باشیم.

زمانی کشورهای سوئد و کانادا را به مخالفان آموزش چند زبانه مثال زده و می‌گفتیم که از آنها یاد بگیرید. حالا افغانستان را مثال زده و از حاکمان کشورمان و سایر مخالفان آموزش چند زبانه می‌خواهیم که لااقل از اخوی‌های طالبان‌تان یاد بگیرید. ولی اینها از فهم این حداقل نیز عاجزند و در همین چند روز گذشته، یک خوش‌آمدگویی خشک و خالی به زبان ترکی را نیز قدغن کردند و مردکی ادعا کرد که ترک در فرهنگ آنها بار معنایی منفی دارد و در آخر نیز صدها هوادار ایرانیان قم در دیدار با مس سونگون فریاد ائش.ک ائش.ک سر دادند.

نخست‌وزیر دولت خودمختار آذربایجان همیشه می‌گفت که دیل اساس سنگریمیزدیر. یعنی تا وقتی که مشابه همین کتابهای ترکهای افغانستان، در مدارس ایران تدریس نشود و کتاب «تورک دیلی» در کیف مدارس کودکان قرار نگیرد، اجازه خوش‌آمدگویی به زبان خودمان را نیز نخواهیم داشت و ترک دارای بار معنایی منفی خواهد بود و فریاد ائش.م ائش.ک کثافتهایی که از بخت بدمان هموطن آنها شده‌ایم، قطع نخواهد شد.

ابراهیم ساوالان