ادتاج اتحادیه دمکراتیک ترک آذربایجان جنوبی
گادتب: به گزارش مرکز خبر گادتب، جمعیت حقوق بشر آذربایجان «ارک» طی گزارشی مفصل و جامع آتش‌سوزی عمدی جنگل های قاراداغ در آذربایجان جنوبی و بی توجهی ها و تبعیض های صورت گرفته در این حادثه را به سازمان ملل گزارش داد.
خانم «ژاله تبریزی» مسئول جمعیت حقوق بشر آذربایجان «ارک» در این گزارش بصورت مفصل به وضعیت جنگل های قاراداغ، دلیل آتش سوزی، عدم مهار به موقع آتش سوزی، نبود امکانات اطفا حریق و بایکوت خبری این حادثه در رسانه های فارسی زبان اشاره کرده است.
متن این گزارش که در کانال تلگرامی جمعیت حقوق بشر آذربایجان «ارک» منتشر شده بدین شرح است:
«از 28 مرداد تا 4 شهریور1398 بیش از 640 هکتار ازجنگل های قره داغ آذربایجان شرقی در آتش سوخت. طبق اعلان رسمی سازمان حفاظت از محیط زیست استان از این مقدار، 88 هکتار درختان جنگلی، 297 هکتار مرتع مشجر(بیشه)، 247 هکتار مرتع و بقیه مزارع بوده است.
آتش سوزی در روستاهای کلواناق، خانقاه و مرداناقین و درحوزه فرمانداری خدافرین رخ داده و بیشترین خسارت یعنی 300 هکتار در اطراف روستای خانقاه و دره وایقان بوده است. این مناطق زیر نظر سازمان جنگل ها و مراتع کشور، جزو مناطق حفاظت شده می باشند.
در شش ماه اول سال جاری 25 مورد آتش سوزی پراکنده هم دراین جنگل ها اتفاق افتاده و طی آن 590 هکتار از جنگل های منطقه خاکستر شده اند. بدین ترتیب مجموع جنگل های سوخته در آذربایجان در عرض شش ماه 1230 هکتاربوده است.
مسئولین امنیتی آذربایجان اعلام کرده اند که آتش سوزی اخیر «خطای انسانی و عمدی» بوده است و چند نفر در این رابطه بازداشت شده اند.
بعد از اعلام عمدی بودن آتش سوزی شایعات زیادی در باره اینکه چه کسانی و یا چه نهاد هائی به این اقدام غیرانسانی دست زده اند بر سرزبان ها افتاد و از جمله گفته شد که هدف آتش افروزان تصاحب زمینهای منابع طبیعی بوده است.
از جنگل های قره داغ در حال حاضر مجموعا 64 هزار هکتار مساحت باقی مانده است که از نوع جنگل غیرمرطوب و خشک بوده و یکی از مناطق استثنائی بیوسفر در جهان می باشد به طوری بیش از 72 هزار هکتار از اراضی منطقه در سال 1355 از سوی سازمان یونسکو به عنوان ذخیره‌گاه زیست‌کره ثبت شده است.
تنوع گیاهی و جانوری در این جنگل ها در نوع خود بی نظیر است. بیست درصد از گونه های گیاهی و جانوری شناخته شده کشور درجنگل های قره داغ متمرکز می باشند.
در این جنگل ها 215 گونه پرنده، 29 گونه خزنده، 48 گونه پستاندار، 5 گونه دوزیست و 17 گونه ماهی زیست می کنند. بسیاری از نباتات این منطقه خاصیت داروئی دارند.
در این آتش سوزی تلفات انسانی وجود نداشته اما بعلت نبود وسایل اطفای حریق مردم محل مجبور بوده اند با بیل و گلنگ و ریختن خاک آتش را مهار کنند لذا تعداد زیادی مصدوم و یا دچار مشکلات تنفسی شده اند ولی متاسفانه علاوه بر درختان و بوته ها، بخش قابل توجهی از جانداران نیزاز بین رفته اند.
آتش سوزی روز 28 مرداد شروع شده و در مناطق صعب العبور کوهستانی گسترش پیدا کرده جاده ماشین رو در منطقه وجود ندارد و کانون های آتش از آخرین راه ماشین رو حدود دو ساعت (با پای پیاده) فاصله داشته است.
علیرغم تلاش مردم محل و نبود و سایل آتش نشانی و نرسیدن کمک های ضروری لازم، آتش سوزی در اثر وزش باد توسعه پیدا کرده و بعد از پنج روز، تنها سه فروند هلی کوپتر به محل فرستاده شده که دو فروند آن برای انتقال افراد و تنها یک فروند مجهز به باسکت آب پاش بوده است.
غیر از اهالی روستاهای محل که داوطلبانه به خاموش کردن آتش با وسایل ابتدائی مشغول بوده اند در روزهای پایانی آتش سوزی، کارگران معدن طلای سونگون ورزقان و یکصد نفر سرباز نیز بخدمت گرفته شده اند. هلال احمر جمهوری اسلامی نیز با وجود داشتن امکانات کافی، هلی کوپتر به منطقه اعزام نکرده است.
نبود پایگاه اطفای حریق در منطقه جنگلی خشک و حتی نبود تجهیزات آتش نشانی درشهرهای اطراف باورنکردنی است بعنوان مثال بگفته مسئول آتش نشانی، شهرورزقان با 75 هزار نفر جمعیت و داشتن معادن بزرگ طلا و مس، فقط دارای دو نفر آتش نشان، دو کپسول شش کیلوئی خاموش کردن آتش و یک دستگاه ماشین آتش نشانی آنهم با تانکر سوراخ می باشد که قادر به خاموش کردن آتش سوزی های خانگی هم نیست.
ظاهرا جمهوری اسلامی تنها به تاراج طلا و مس این منطقه فکر می کند و برنامه ای برای آبادی منطقه و رفاه مردم آن ندارد.
از روز دوم آتش سوزی استاندار آذربایجان شرقی و حتی امام جمعه تبریز با وزیر دفاع تماس گرفتند و سر و صدای نمایندگان محل درمجلس شورای اسلامی هم بلند شد که هلی کوپتر برای مهار آتش درمناطق صعب العبور اعزام شود اما تا روز پنجم آتش سوزی هیچ کمکی نرسید و راد یو و تلویزیون سراسری نیز خبر آتش سوزی را اعلام نکرد
سازمان جنگل ها و مراتع، سازمان حفاظت از محیط زیست و ستاد مدیریت بحران هر سه مسئول این فاجعه طبیعی هستند.
آنان بجای پیشگیری و اقدامات جدی، مسئولیت را به گردن یکدیگر انداختند و هیچگونه هماهنگی برای مهار آتش سوزی نداشتند و نهایتا دلیل ادامه آتش سوزی را نیامدن هلی کوپتر از تهران اعلام نمودند.
اما اکنون آشکار شده است که ستاد مدیریت بحران 30 میلیارد تومان به وزارت دفاع بدهکار است و بهمین جهت وزارت دفاع به درخواست های مکرر مسولین مدیریت بحران در آذربایجان شرقی جواب نداده و هلی کوپتر به منطقه اعزام نکرده است.
سرهنگ علی عباس نژاد فرمانده یگان حفاظت از جنگل ها می گوید در سال گذشته نتوانستیم بدهی خود را پرداخت کنیم بدینجهت هیچکس بالگرد نمی دهد.
نمایندگان مجلس می گویند که ستاد مدیریت بحران خود دچار بحران است و قادر به اتخاذ تصمیم در لحظه بحرانی نیست مردم محل مدیریت نالایق و نا کار آمد را دلیل اصلی آتش سوزی های مکرر در این جنگل ها می دانند.
اکبر اعلمی نماینده سابق تبریز در مجلس شورای اسلامی در اثنای همین آتش سوزی نوشت: «همانطور که همه امکانات خود را برای جلوگیری از برگزاری گردهمایی‌ها قلعه بابک بسیج می‌کنید، لطفا با همان عزم و تعصب و حساسیت، در مهار آتش جنگل‌های این منطقه هم بکوشید!»
خبر آتش سوزی جنگل های قره داغ که خسارات هنگفت و جبران ناپذیری به بیوسفر استثنائی و محیط زیسست منطقه وارد کرده نه تنها در رسانه های سراسری جمهوری اسلامی انعکاسی نداشت متاسفانه اوپوزیسیون جمهوری اسلامی و تلویزیون های ماهواره ای خارج کشور نیز از پوشش خبری آن خودداری کردند و تنها یکی دو مورد اشاره مختصری به آن داشتند و آذربایجانی ها در جریان این حادثه تنها ماندند.
آتش سوزی جنگل های قره داغ با آتش سوزی در جنگل های آمازون همزمان بود و اغلب تلویزیون های فارس زبان مرتب صحنه های آتش سوزی آمازون را نمایش می دادند بدون اینکه اشاره ای به سوختن جنگل های قره داغ (ارسباران) بکنند.
در طول یک هفته آتش سوزی قره داغ شبکه های اجتماعی در آذربایجان مملوع از خبر و تصویر و ویدئو از این آتش سوزی بود وعدم انعکاس آن ها در رسانه های اوپوزیسیون تنها می تواند ناشی از بی توجهی حکومت و اوپوزیسیون به مسائل آذربایجان باشد.
جمعیت حقوق بشر آذربایجان (ارک) – ژاله تبریزی
9 سپتامبر 2019»
