ادتاج اتحادیه دمکراتیک ترک آذربایجان جنوبی
گادتب: امروزه بسیاری از اعیاد و مراسم هایی که در میان ترکان و سایر اقوام منطقه دیده می شود یادگاری از سومریان پروتو تورک( ترکان باستان) می باشد مانند عید سال نو. به عقیده دکتر مهرداد بهار، خدای شهید شونده سومری یا «دوموزی» در پایان هر سال کشته شده و سر سال نو دوباره متولد می شود.
ترکان قدیم زایش اورا جشن می گرفتند چون با زایش او گیاهان و دانه ها می روییدند. جالب اینجاست که امروزه اقوامی این عید را از آن خود دانسته و عید ترکان را تقلیدی از عید خویش می دانند.
عید سال نو در آذربایجان با نام پادشاهی اسطوره ای پیوند خورده است. چنین نقل می شود: چون پادشاه به آذربایجان رسید برای وی تخت مرصعی در جانب شرق نهادند و وی تاج بر سر نهاد همین که آفتاب طلوع کرد اولین شعاع نور که بر انتهای تاج افتاد مردم جشن گرفته و آنروز را یئنگی گون یا نوروز نام نهادند.
از دیگر سو بررسی های باستانشناسی در میان تمدن های اینکا و آزتک آمریکا نشان می دهد که اعلام سال نو در میان انها نیز کاملاً روش نجومی داشته است.
بدین ترتیب که آنها در معابدشان سوراخهایی تعبیه کرده و در روز و ساعتی که شعاع نور مستقیم وارد این سوراخ شده و از آنجا به نقطه مشخصی در کف معبد می‌تابیده سال نو اعلام می گردید. ارتباط سومریان با ترکان امروزین محرز می باشد و قریب به سیصد کلمه مشترک در ترکی امروزین و سومری قدیم به یادگار مانده است .
