گادتب: اخیرا بانک جهانی گزارشی درباره وضعیت فقر در ایران منتشر کرده است که در آن شهرهای آذربایجان وضعیت شکنندهای را نسبت به دیگر شهرهای ایران تجربه میکند.
به گزارش “صفحه اطلاع رسانی عباس لسانی”، طی سالهای ۲۰۲۰-۲۰۱۱ جمعیت زیر خط فقر مطلق در ایران از حدود ۲۰ درصد به ۲۸/۱ درصد رسیده و ۴۰ درصد خانوارها نیز در معرض افتادن به زیر خط فقر هستند. در این دوره ۱۰میلیون نفر دیگر از جمعیت ایران زیر خط فقر رفتهاند و نابرابریهای اجتماعی هم تشدید شده است.
در این میان شهرهای آذربایجان و بلوچستان درحالیکه کمتر از ۲۰ درصد جمعیت را دارند، ۳۲ درصد زیر خط فقر مطلقاند. طی این دوره در شهرهای آذربایجان جمعیت فقیر از ۱۶ به ۳۶ درصد و در شهرهای بلوچستان از ۴۳ درصد به ۵۲ درصد رسیده است. طی این دهه جمعیت زیرخط فقر در استان آذربایجان غربی سه برابر شده؛ به عبارت دیگر در استان آذربایجان غربی از ۱۳.۶ درصد به ۴۴درصد افزایش یافته است.
در بخشی از گزارش وضعیت فقر در سه برش زمانی براساس برجام تحلیل شده است. در فاصله سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ جمعیت فقیر رو به افزایش بوده و بعد از آن تا سال ۲۰۱۷روند فقر کاهشی شده. اما از سال ۲۰۱۷ و با تشدید تحریمهای اقتصادی، فقر بهسرعت افزایش یافته است. در فاصله ۲۰۱۷-۲۰۱۴ و در نتیجه برجام فقر تا اندازهای کاهش یافت اما اگر در این دوره نظام بازتوزیع به نفع فقرا عمل میکرد احتمالا فقر به میزان ۲/۷ درصد بیشتر پایین میآمد. بهعبارتی، منافع برجام بیشتر به نفع طبقات بالا توزیع شده و در دوره رونق نسبی در سیاستگذاریها نسبت به بازتوزیع بیتوجهی شده است. براساس این گزارش ۴۰ درصد پاییندرآمدی در این دوره، منافع کمتری بهدست آوردهاند. مصرف ۶۰ درصد بالایی تقریبا دوبرابر بیش از ۴۰ درصد پایین افزایش یافته است.
به گزارش صفحه مذکور، «فقر درآمد» صرفا بر یک متغیر تمرکز میکند – مقدار پولی که یک فرد یا خانوار در اختیار دارد. اما «فقر انسانی» معیار جامعتری است که نه تنها درآمد را شامل میشود، بلکه عوامل مربوط به کیفیت زندگی را هم دربرمیگیرد. از این منظر ارزیابی فقر در آذربایجان و بلوچستان صرفا با فقر درآمد، تقلیل فقر به میزان پول خانوارهای ساکن در آن مناطق میباشد. درحالی که فقر در آذربایجان و بلوچستان فراتر از اینها بوده و بر اساس معیارهای «چند بعدی فقر» همچون سلامت، آموزش و سطح زندگی در سطوح پایینتری نسبت به مراکز قدرت و ثروت در ایران قرار دارند.