
گادتب: بیر چوخ توپلومسال آراشدیرمالارا گؤره، آذربایجان ملی دئموکراتیک حرکتی آیدینلارین ائتگیسی آلتیندا یارانمیش اولان بیر حرکت ساییلیر. منجه بو باخیش تام دوغال و تام گئرچکچی بیر باخیشدیر. ایراندا باشلانمیش اولان و ایرهلیلهمکده اولان باشقا ملتلرین توپلومسال حرکتلری ایله توتوشدوراندا آذربایجان ملی دئموکراتیک حرکتی تام مودئرن ایلکهلره دایانان بیر حرکت ساییلا بیلر.
اؤرنهیین، کیمیلری بوگون کوردلرین حرکتی بیزیمکیندن داها گوجلودور، سؤزونو دیله گتیرمکدهدیرلر. آنجاق، کوردلرین مرکزه قارشی بیرلشمهلرینده مذهب مسألهسینین چوخ اؤنملی رول اوینادیغینی اونوتمامالیییق. دئمک، مذهب باخیمیندان اؤزلرینی ایرانداکی رسمی مذهبدن آیری گؤرن، حتی بو باخیمدان آیری-آیری سیخینتیلار آلتیندا قالان کوردلرین سنتی، مذهبی هابئله عوام قاتی ایستر-ایستهمز مرکزه قارشی دوران توپلومسال-سیاسال آخینلارلا یولبیرلیک ائتمهیه یؤنلمیشدیر. آنجاق، آذربایجاندا دوروم بیرآز فرقیلیدیر. آذربایجان تورکلرینین سنتی، مذهبی هابئله عوام قاتی ان آزی مذهب باخیمیندان مرکزجیل بیر طبقه ساییلا بیلر!
آذربایجان ملی دئموکراتیک حرکتینین تمللرینه هابئله اورتایا قویدوغو ایستکلرینه باخدیغیمیزدا بو حرکتین تام بیر مودئرن حرکت اولدوغونا هابئله مودئرن یاشاییش ایلکهلرینین پئشینده اولدوغونا اینانمالی اولوروق (باخمایاراق کی حرکتیمیز دونیا چاپیندا اوز وئرمیش اولان دوشونسل گلیشمهلردن ائتگیلهنهرک بیر پارا پوستمودئرن اؤزللیکلره ده یییهلنمیشدیر). مذهب مسألهسینه باخمایاراق توپلومون سنتی، مذهبی هابئله عوام قاتی مودئرن ایستکلری آلقیلاماقدا چتینلیک چکر. سؤز ائتدیییمیز بو قات داها چوخ دویولا بیلن، گؤرونه بیلن اولایلارلا ایلگیلهنر. بونا گؤره ده، اینسان حاقلاری کیمی، دیل حاققی کیمی، کولتورل حاقلار کیمی، حتی قادین حاقلاری کیمی، یاشاییش چئورهسینین حاقلاری کیمی… قاوراملار اونلارجا دویولماز هابئله آلقیلانماز اولور. بیلدییینیز کیمی بورادا سادالادیغیم حاقلارین اوغروندا چالیشماق، بوگون آذربایجان ملی دئموکراتیک حرکتینین چالیشقانلارینین دیغدیغاسی ساییلیر.
سؤزسوز، بو حرکت، آذربایجان ملتینین بوتون حاقلاری اوغروندا چالیشمالیدیر. اؤرنهیین یوخسوللارین دورومو، توپلومداکی عدالتسیزلیک، ایشسیزلیک…کیمی سورونلار گؤز آردی ائدیلمهمهلیدیر. آنجاق، یانلیش بیر توتوم اولسا دا، آذربایجان ملی دئموکراتیک حرکتی بئله قونولاردا چوخ گوجلو چالیشا بیلمهییبدیر. بونا گؤره ده، حرکتیمیزین بئله قونولارا قایغیسیز اولدوغونو دیله گتیرنلر ده واردیر. اونلارین نه قدر، حاقلی یوخسا حاقسیز اولدوقلارینا باخمایاراق، حرکتیمیزین بو باخیمدان آخساماسینی بوینوموزا آلمالیییق.
سؤزو بوندان داها آرتیق اوزالتماق ایستهمیرم. آنجاق، ائله یوخاریدا وورغولادیغیم قونولارا باخدیغیمیزدا حرکتیمیزین، ایندینین ایندیسی ده، بوتون باشاریلارینا باخمایاراق، سنتی، مذهبی هابئله عوام قاتدان اوزاق اولدوغونو آنلایا بیلریک. سؤزسوز، بو اوزاقلیغی اورتادان قالدیرمالیییق. آنجاق، بورادا سؤز قونوموز باشقادیر. بونا گؤره ده، من بو قونودا دایانماقدانسا، آذربایجان گنجلییینین بو حرکتده گئنیش هابئله ائتگین اولدوغوندان دانیشماق ایستهییرم.
آذربایجان گنجلییی یئنی دوشونجهلره هابئله یئنی بیلگیلره یییهلندییینه گؤره، ایلک باشدان آذربایجان ملی دئموکراتیک حرکتینین گوجلو قولو اولوبدور. توپلومسال آراشدیرمالارا گؤره، حرکتیمیزین آیدینلارین ائتگیسی آلتیندا یارانمیش اولان بیر حرکت اولدوغونو بیر داها وورغولاماق ایسترم. بو حرکت، توپلومون ایچ قاتلارینا یول آچمادان قاباق، داها آرتیق، بیلیمیوردلاریندا گنج اؤیرنجیلرین چالیشمالاریندا گئرچکلشمیشدیر. بونو داها یاخشی آنلاماق اوچون ییرمی-اوتوز ایل بوندان قاباغی گؤز اؤنونه گتیرمهلیییک. او زامانلار، حرکتیمیزین بوگون اورتایا قویدوغو قونولار یا بیلیمیوردلاردا گنج اؤیرنجیلرین آراسیندا سؤز قونوسو اولا بیلردی یا دا توپلومون قوجامان آیدینلاری آراسیندا.
بو قوجامان آیدینلارلا گنج اؤیرنجیلرین ایلیشکیلرینین هابئله قارشیلیقلی ائتگیلشمهلرینین سونوجو اولاراق، حرکتیمیز گونو-گوندن گئنیشلنمهیه هابئله گلیشمهیه دوغرو آددیملادی. ” قارشیلیقلی ائتگیلشمه” سؤزونو بیلهرکدن قوللاندیم. ایلک باشدا یالنیز گنجلریمیزین قوجامان آیدینلاریمیزدان ائتگیلنمهلری ذهنیمیزه چاتسا دا، بو ائتگیلنمهنین ایکی باشلی بیر اولای اولدوغونو دوشونورم. آذربایجان گنجلییی قوجامان آیدینلاریمیزی دورغونلوقدان هابئله یالنیزلیقدان قورتاردی؛ اونلارا یئنی بیر گوج باغیشلادی؛ اونلاری توپلومون ایچینه گتیردی! آذربایجان گنجلییینین باشقا اؤزللیکلریندن دانیشمالی اولساق، اونلارین، یاش اقتضاسینا گؤره، ایدهآلیست، چالیشقان هابئله شورلو اولمالاریندان سؤز آچمالیییق. بو اؤزللیکلرسه، هر بیر حرکتین چالیشما موتورو ساییلا بیلرلر.
سون سؤز: آذربایجان گنجلیییندن دانیشمادان آذربایجان ملی دئموکراتیک حرکتیندن دانیشماق اولماز. دانیشساق دا سؤزوموز قیسیر قالار. بوگون، آذربایجان گنجلییی بو حرکتین آرخاسیندا دئییل، اؤنونده گئدیر. توتوقلولاریمیزین آمارینا باخدیغیمیزدا دا بونو آنلاماق اولور. آذربایجان ملی دئموکراتیک حرکتی، آذربایجان گنجلییینه گوونمهلیدیر. بو گنجلیک بوتون چتینلیکلری اورتادان قالدیرماغا چابا گؤسترمکدهدیر، بونو دا باشاراجاقدیر. یئتر کی بیرلیییه اینانا، یئتر کی بیرلیکده آددیملایا، یئتر کی حرکتین قوجامان چالیشقانلارینی اؤزللیکله ده آغساققاللارینی اؤز یانیندا گؤره!