ادتاج اتحادیه دمکراتیک ترک آذربایجان جنوبی
گادتب: محوطه باستانی شهریئری (پیرازمیان) در اردبیل با قدمت 8 هزار ساله از میراث های ارزشمند بشری است که ساماندهی آن به اولویت مسئولان تبدیل شده است.
منطقه باستانی شهریئری در 60 کیلومتری جاده اردبیل به خیو مشگین شهر و هفت کیلومتری شمال شرقی شهر لاهرود و در دو کیلومتری روستای پیرازمیان واقع شده است.
باستان شناسان: قدمت منطقه باستانی شهر یئری به هفت هزار سال قبل از میلاد مسیح بر می گردد. این مجموعه تاریخی حدود 400 هکتار وسعت دارد که از سه قسمت معبد ، قلعه و قوشا تپه تشکیل شده است.
محوطه باستانی شهر یئری از مهم ترین مناطق تاریخی به شمار می رود که بر اساس کاووشهای باستان شناسی، دوره های متوالی زندگی بشر در این منطقه از هفت هزار سال پیش در دوره پارینه سنگی میانه آغاز شده و تا عصر آهن 2 در یکهزار و 450 سال قبل از میلاد مسیح ادامه داشته است
داشباباهای باستانی
جالب ترین جاذبه تاریخی و گردشگری محوطه شهر یئری ، سنگ افراشته های حجاری شده به شکل انسان هستند که به گفته کارشناسان بین سه تا چهار هزار سال قدمت دارند.
داشباباها سنگ افراشتها در نیایشگاه اصلی منطقه شهریری قرار داده شده اند، می گوید: این سنگ افراشتها با ارتفاعهای مختلف کنده کاری شده اند و بزرگترین سنگ افراشت این محوطه به ارتفاع 3 متر و250 سانتی متر است که در وسط بقیه سنگ افراشتها قرار دارد و به معلمی می ماند که در مکتب خانه در وسط دانش آموزان ایستاده است.
وی با بیان اینکه در نشاندن سنگ افراشته های این منطقه نهایت دقت به عمل آمده و نکات ریاضی ، هندسه و نجومی در نظر گرفته شده است می افزاید: به فاصله دورتری، شش عدد سنگ افراشت جدا از تجمع سنگ افراشتها قرار دارد که به منزله خوشه پروین است و سنگ افراشت بزرگ دیگری نیز در شمال محوطه مذکور قرار داده شده است که مانند ستاره قطب شمال ، محوطه را زیر نظر دارد.
اکثر سنگ افراشته های کشف شده در شهر یئری برای قرن ها در دل خاک مدفون شده بودند که با انجام کاوشهای باستان شناسی در سال 1384 به همراه آثار تاریخی دیگر نظیر انواع ظروف سفالی و اشیا فلزی ، خنجرهای آهنی و مفرغی و آئینه های برنزی؛ سنگهای تزئینی و خمیر شیشه از دل خاک
بیرون کشیده شده اند.
این کشف بزرگ نشان دهنده قدمت مسکونی این منطقه تا هزاران سال است، موجی از خوشحالی را در دل دوستداران تاریخ و میراث فرهنگی آزربایجان برانگیخت. با این حال داشباباهاییکه که برای قرن ها در دل خاک محافظت می شدند، بی هیچ حفاظی در معرض تابش مستقیم نور خورشید و زیر برف و باد و باران به حال خود رها شده بودند که باعث فرسایش آنها شده بود.
