نقش شوونیسم فارس در تخریب مبانی قومی آذربایجان

گادتب: از زمان روی کار آمدن دولت مدرن به ریاست رضاشاه در ایران، اندیشة حاکم بر ذهنیت حکومت پهلوی، نقش شوونیسم بوده است. شوونیسم عقیده ای افراطی است که در ظاهر ایرانگرا و در باطن فارسگراست.

از دیدگاه این مکتب، اقوام غیرفارس در ایران شهروندان درجه دوم محسوب می شوند و برای خروج از این وضعیت باید هرچه زودتر فارس شوند. برخی اقدامات و برنامه های حاملان این دیدگاه افراطی در حدود یک قرن گذشته در آذربایجان عبارتند از:

1-تغییر ، تحریف و یا ترجمة نامهای جغرافیایی ترکی به نامهای فارسی.

2-کمرنگ کردن نقش و اهمیت آذربایجان در تاریخ بویژه در انقلاب مشروطه و …

3-کم ارزش جلوه دادن زبان ترکی و تبلیغ این نکته که زبان ترکی زبانی علمی و ادبی نیست.

4-مانع تراشی در استفاده از نامهای ترکی در نامگذاری اشخاص، شرکتها یا محصولات.

5-انتشار مطالب توهین آمیز نسبت به ترکان و زبان ترکی در نشریات و کتب مختلف.

6-جلوگیری از تدریس زبان ترکی در مدارس با بهانه های مختلف و با وجود قانون مصرح در اصل 15 قانون اساسی.

7-کوشش در زمینه بی ارزش معرفی کردن زبان مادری.

8-برخورد با فعالان و علاقمندان به فرهنگ بومی.

ارتباط ترکها و مغولها

ترکها و مغولها از نظر نژادی باهم تفاوت دارند. ترکها جزء نژاد سفید یا «براکیسفال» و مغولها جزء نژاد زرد یا «دولیکوسفال» هستند. صورت مغولها به شکل کشیده یا لوزی شکل و صورت ترکها بصورت گرد است. از نظر فرهنگی این دو ملت بدلیل دوران طولانی همسایگی اشتراکات فراوانی کسب کرده اند. این اشتراکات در زمینة اسطوره ها و همچنین موارد زبانی بیشتر به چشم می خورد. در زبان مغولی بیشتر افعال ریشة ترکی دارند. هر دو زبان مغولی و ترکی باهم داد و ستد واژه داشته اند. مغولها خواندن و نوشتن را از ترکها آموخته اند و در عوض بسیاری از واژگان مغولی مانند «دارقا» از طریق کاتبان ترک وارد زبانهای دیگر شده است. از نظر تاریخی امّا تا زمان چنگیزخان دشمنی میان ترکها و مغولها بیشتر از دوستی بوده است. مغولها در میان ترکها به نام «خوخان» که برگرفته از نام «ژوژان» بود، شناخته می شدند. این واژه اکنون نیز معنای «موجود ترسناک» را دارد. مورخان فارس زبان بدلیل ناآگاهی از منشأ ارتباط میان ترکها و مغولها هر دو را به یک نام و نژاد ثبت کرده اند. تعابیری مانند «ترک و مغول» و «ترک و تاتار» از این گونه اند. در دوران اخیر مورخان ایرانی بیشتر برای تحقیر ترکها این تعبیر را به کار می بردند تا ترکهای ایران را در جنایات مغولان سهیم بشمارند. این کینه ورزی موذیانه هیچ محمل تاریخی ندارد.

نقش شوونیسم فارس در تخریب مبانی قومی آذربایجان/پرویز شاهمرسی