گادتب: به گزارش مرکز خبر گادتب، علی باقری کنی معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی که برای کسب تکلیف از مقامات ارشد نظام در مورد مسائل مطرح شده در دور مذاکرات به تهران رفته بود، روز دوشنبه ۱۷ ژانویه (۲۷ دیماه) دوباره به وین بازگشته است.
روزنامه انگلیسی «گاردین» در گزارشی مینویسد شمارش معکوس برای پایان مذاکرات شش ماهه در وین آغاز شده است. هیچ مهلتی بطور رسمی تعیین نشده اما اگر در کمتر از دو هفته پیشرفتی حاصل نشود، این روند نیز تمام شده و خلاء خطرناکی ایجاد میشود.
این روزنامه مینویسد دولت بایدن قبلاً با بیان اینکه خروج آمریکا از توافق با تصمیم دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ فاجعهآمیز بود، خطوط سیاسی خود را برای فروپاشی احتمالی توافق آماده کرده است. تیم بایدن قصد دارد اگر در وین توافقی صورت نگیرد ترامپ را مقصر معرفی کند.
البته معلوم نیست این «اعلام» چه نقشی در ناکامی طرفین مذاکراه بازی میکند آنهم در حالی که هم جمهوری اسلامی و هم حزب دمکرات و اطرافیان باید با اشتیاق منتظر پیروزی در انتخابات ۳ نوامبر ۲۰۲۰ بودند تا از جمله برجام را احیا کنند اما به دلیل نقض مکرر مفاد توافق اتمی و زیادهخواهی و باجگیری رژیم ایران تا کنون ناکام ماندهاند.
با اینهمه گاردین ادامه میدهد، بعضی از دیپلماتهای نزدیک به مذاکرات وین معتقدند احتمال رسیدن به توافق هنوز وجود دارد اما از نظر غربیها احتمالاً توافق چنان محدود خواهد بود که موقت تلقی میشود.
اطراف هتل «کوبورگ» در وین، تیمهای مذاکرهکنندگان هر روز رفت و آمد دارند و با هم ملاقات میکنند و پیامهای غیررسمی بین آنها رد و بدل میشود. تنها چیزی که ثابت است این است که نمایندگان جمهوری اسلامی از ملاقات مستقیم با مذاکره کنندگان آمریکایی خودداری میکنند و پیامهای آنان از طریق هیئتهای اروپایی، چینی و روسی رد و بدل میشود.
دیپلماتهای غربی از پیشرفت اندک مذاکرات و فرصت محدود برای توافق میگویند اما میخائیل اولیانوف سفیر روسیه در مذاکرات وین با خوشحالی از پیشرفت مذاکرات میگوید و گاهی توییتهای مرموزی منتشر میکند که به نظر میرسد بیشتر با هدف ایجاد حس تحرک در این مذاکرات تنظیم میشوند!
در ادامه این گزارش به شنیده شدن صداهای مشکوک انفجار در غرب ایران نیز اشاره شده است. مقامات جمهوری اسلامی ادعا میکنند این صداها حمله اسرائیل نبوده و رعد و برق بوده و ربطی به حمله اسرائیل ندارد اما نفتالی بنت نخست وزیر اسرائیل هشدار داده است که کشورش به هیچ توافقی پایبند نخواهد بود.
در وین برخی طرفین به دنبال توازن قوا هستند. رابرت مالی فرستاده ویژه ایالات متحده با سفرای کشورهای عربی منطقه دیدار میکند و حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جمهوری اسلامی نیز به چین سفر کرده تا قرارداد ۲۵ ساله را با جمهوری خلق چین به اجرا در آورد. اقدامی که از نگاه «گاردین» برای این است که نشان داده شود اقتصاد تورمزده ایران میتواند حتا بدون مراوده با غرب نیز پایدار بماند. ابراهیم رئیسی نیز قرار است با همین هدف به مسکو سفر کند.
از سوی دیگر، بر اساس اظهار نظر مسئولان جمهوری اسلامی و آنچه در رسانههای حکومتی منتشر شده به روشنی دیده میشود که در مورد ادعای لغو تحریمها اختلافات به قوت خود باقیست. مقامات جمهوری اسلامی میخواهند همه تحریمها لغو شود اما غربیها میگویند تحریمهای مرتبط با نقض حقوق بشر و فعالیتهای تروریستی جمهوری اسلامی لغو نخواهد شد.
بخش دوم اختلافات طرفین مذاکره غیرمستقیم مربوط به ارائه «تضمین» است. آمریکا نمیخواهد در مورد برجام به عنوان یک «معاهده» قانونی الزامآور تضمین بدهد زیرا نمایندگان کنگره با آن موافقت نخواهد کرد. ند پرایس سخنگوی کاخ سفید تأکید کرده «هیچ تضمینی در دیپلماسی و امور بینالملل وجود ندارد. ما میتوانیم فقط در مورد این دولت [دولت بایدن] صحبت کنیم، این دولت کاملاً آشکار آماده توافق و اجرای برجام است و تا زمانی که تهران همین کار را انجام دهد، از برجام پیروی میکنیم.»
روزنامه «گاردین» در همین ارتباط مینویسد آنچه از برجام در قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد درج شده شاید اندکی برای جمهوری اسلامی ایران آرامشبخش باشد، اما به سختی برای طرفین الزامآور است.
مقامات تهران خواهان تعهدات الزامآور هستند مبنی بر اینکه اگر آمریکا بار دیگر از توافق خارج شود، اتحادیه اروپا تجارت با ایران را ادامه دهد اما آمریکا این مسئله را نپذیرفته و اروپاییها نیز پیشنهادات جمهوری اسلامی را رد کردهاند.
این روزنامه مینویسد مسئله دیگر در مورد اختلافات وین مربوط به تأیید (راستآزمایی) اقدامات طرفین است. جمهوری اسلامی میخواهد لغو تحریمها در عمل صورت گیرد نه روی کاغذ. از نگاه گاردین موضوع نهایی این است که واقعا با دانش فنی و همچنین سانتریفیوژهای پیشرفته و مقادیر زیادی اورانیوم غنیشده در ایران چه میتوان کرد!