گادتب: گنبد سلطانیه که در تیرماه سال ۱۳۸۴ در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید اکنون در سایه بیتوجهی مسئولین میراث فرهنگی در آستانه تخریب قرارگرفته است.
ابوالفضل عالی مدیر پایگاه میراث جهانی گنبد سلطانیه در گفتگو با روزنامه مردمسالاری با اشاره به آنکه این مجموعه با چالشها و مشکلات زیادی روبهروست عنوان کرده به دلیل مشکلاتی تأمین بودجه و عدم مرمت بخشهای آسیبدیده این اثر در آستانه تخریب قرار دارد.
عالی در خصوص وضعیت کلی گنبد سلطانیه و شرایط کاشیهای آن گفت: یکی از مشکلات بزرگی که با آن روبهرو هستیم آن است که کاشیهای گنبد که حدود ۱۴ سال پیش مرمت شدند، اکنون در وضعیتی بد و در حال تخریب هستند. بزرگترین معضل ما در گنبد سلطانیه، کاشیکاری خود گنبد است. در واقع کاشیکاریهایی که مرمتشدهاند در حال از بین رفتن هستند. برای تمام گنبد در آن سالها کاشیهای جدید گذاشته شد اما اکنون در حال پوستهپوسته شدن وور آمدن هستند.
مدیر پایگاه میراث جهانی گنبد سلطانیه دلیل تخریب کاشیهایی که هنوز دو دهه هم عمر آنها نمیگذرد را تعجیل مسئولان وقت برای نصب این کاشیها توسط استادکار وقت عنوان کرد و گفت: در آن زمان مسئولان امر فشار زیادی به استادکار برای اتمام هرچه سریعتر مرمت و نصب کاشیها میآوردند چنانکه حتی زمانی برای آزمایش کیفیت کاشیها و مصالح نیز نبود و مسئولان وقت خواستار باز شدن هرچه زودتر داربستها بودند. ازاینرو نهتنها کاشیها کیفیت خوبی ندارند ضمن آنکه در نحوه اجرا نیز با مشکلاتی روبهرو هستند. این کاشیها علاوه بر آنکه با لعاب پرشدهاند، بسیاری از آنها از جای خود هم درآمده و دچار بیرونزدگی شدهاند که نگرانکننده است. این امر سبب نفوذ رطوبت به بخش داخلی گنبد شده است. در صورت تأمین اعتبارات کار تثبیت و تعویض کاشیهای گنبد را نیز انجام خواهیم داد. میزان تخریب خیلی زیاد است ازاینرو باید بتوانیم تصمیم بگیریم که چهکاری باید انجام دهیم.
عالی در پاسخ به سؤالی در خصوص آسیبی که تخریب کاشیهای گنبد به این مجموعه میراث جهانی ازلحاظ نفوذ رطوبت وارد کرده، گفت: زیر گنبد مملو از تزیینات است. اکنون رطوبت در زیر گنبد وجود دارد. هرچند آسیب جدی به تمام بخشها وارد نشده اما بخشهایی هستند که درگذشته مرمت و بازسازیشدهاند و اکنون نیز در معرض تخریب قرار دارند. گنبد این مجموعه چالش بزرگی برای حفظ بنا به شمار میرود.
این گنبد در سال ۷۰۳ هجری قمری به دستور سلطان محمد خدابنده هشتمین سلطان از سلسله ایلخانان ساخته شد.