گادتب: 19-جو عصر روسیانین آذربایجانا هوجومو و ایشغالچیلیق سیاستی آذربایجان تورک میللتینین فاجعهلرینین باشلانغیجی اولموشدور. همین دؤورده جنوبی قافقازی، او جملهدن آذربایجانی ایشغال ائتمهیه چالیشان روسیا ایمپئریاسی ایله بؤلگه نی ایشغالدان قوروماغا چالیشان قاجارلار آراسیندا اوزون سورن محاربهلر دؤورو باشلاندی. اصلینده همین دؤورده روسیایا قارشی مباریزه آپاران عباس میرزهنین رهبرلیک ائتدیگی آذربایجان اولموشدور.
هله آغامحمد شاهین گؤستریشی ایله ولیعهد سئچیلن آذربایجان والیسی عباس میرزه آذربایجان تورپاقلارینی ایتیرمه مک اوچون الیندن گله نی ائتسه ده، فارس، ائرمنی و خاین عنصورلرین خیانتی نتیجهسینده روسیا ایمپئریاسینا یئنیلدی. ایلک اؤنجه گولوستان موقاویلهسیله، داها سونرا ایسه 10 فئورال 1828-جی ایلده محاربهنین ایکینجی دؤورونون باشا چاتماسی ایله نتیجه له نن تورکمنچای مقاویلهسی ایله آذربایجان تورپاقلاری ایکی حیسهیه بؤلوندو. آزربایجانین قوزئیی (قوزئی آذربایجان) روسیا ایشغالی آلتینا کئچدی، گونئیی (گونئی آذربایجان) ایسه آذربایجان-تورک اصیللی قاجارلار سولالهسینین ایدارهسی آلتیندا قالدی.
پارچالانمیش آذربایجان اراضیسی آذربایجان تورک میللتینه پارچالانمیش میللت تالعیی یاشاتدی. روس ایشغاللاری ایله آزربایجانین بؤیوک فاجعهلری باشلادی. تورکمنچای موقاویلهسینین 15-جی مادهسینه اساسلانان روسیا ایشغال اولونموش آذربایجان تورپاقلارینا، خصوصاً قاراباغین داغلیق بؤلگهلرینه، ائلهجه ده کئچمیش ایروان و ناخچیوان خانلیقلارینین اراضیسینه کوتلوی صورتده ائرمنیلری کؤچوردو. همین دؤوردن آذربایجان اراضیلرینده آذربایجان تورک میللتینه قارشی سویقیریملار، فلاکتلر دؤورو باشلادی. آذربایجان تورپاقلاری حسابینا روسون الیله ائرمنی دؤولتی یارادیلدی. بو فلاکتین باشلیجا سببکاری روسلار اولموشدور و بو گون ده آزربایجانین ایشغال ائدیلمیش تورپاقلارینین آزاد ائدیلمهسینه یئنه ده روسیا و ایران مانع اولماغا چالیشیر.
روسیانین آزربایجانین قوزئی حیسهسینی ایشغال ائتمهسیندن سونرا آذربایجان-تورک دؤولتی اولان قاجارلارا قارشی روسیانین و غرب ایمپئریالیستلرینین فیتنه کارلیغی داوام ائتدی و نهایت اونلارین کمکی ایله رضا خان چئوریلیش ائتدی و آزربایجانین گونئیی ده فارس اسارتینه سالیندی. آرتیق آذربایجان و آذربایجان تورک میللتی پارچالانمیش اؤلکه و پارچالانمیش میللت کیمی گونوموزده بو فاجعه نی یاشاماقدادیر. گونئی آذربایجان دموکراتیک تورک بیرلیگی (گادتب) بو فاجعهنین سونا چاتماسینین تکجه یولونون گونئی آزربایجانین موستقیللیگینده اولدوغونا تاکید ائدیر. یالنیز گونئی آزربایجانین موستقیللیگینی الده ائتمهسی و بوتؤو آزربایجانین یارانماسی ایله تاریخی عدالت برقرار اولار.
اژدر تاغیزاده
گونئی آذربایجان دموکراتیک تورک بیرلیگی (گادتب) باشقانی