ادتاج اتحادیه دمکراتیک ترک آذربایجان جنوبی
گادتب: سیدجعفر جوادزاده مشهور به سیدجعفر پیشه‌وری در سال ۱۲۷۲ در خلخال به دنیا آمد.
در ۱۱ سالگی و بعد از اتمام تحصیلات ابتدایی به همراه خانواده به قفقاز رفت.
بعد از تحصیل در دانشگاه زحمت‌کشان شرق به شغل معلمی پرداخت.
ژورنالیست بزرگی بود و در طول دوران زندگی‌اش مقالات بسیاری در روزنامه‌هایی همچون آچیق‌سؤز، حرّیت، حقیقت و آژیر به چاپ رسانید.
سال‌های ۱۳۲۴ و ۱۳۲۵ دوران فارغ‌العاده‌ای در تاریخ آزربایجان هستند که به همت سیدجعفر پیشه‌وری و اطرافیانش اتفاق افتاد.
از جمله اقدامات در طی این ۱ سال می‌توان به ایجاد تئاتر، تاسیس دانشگاه تبریز، راهسازی، تاسیس رادیو تبریز، مبارزه با فئودالیسم و اصلاحات ارزی و تقسیم زمین میان دهقانان و … اشاره کرد.
پیشه‌وری ۲ بار در معرض رای مردم قرار گرفت که هر ۲ بار تقریبا تمامی آرای آذربایجان را به خود اختصاص داد. یکی در اسفند ۱۳۲۳ با ۱۶ هزار رای که راهی مجلس تهران شد. دیگری در مهر ۱۳۲۴ با ۲۴ هزار رای که مجلس تبریز را تشکیل داد. افزایش ۸ هزار رای در طول ۷ ماه تنها به خاطر رای زنان آذربایجان بود که برای اولین در دوران فرقه دموکرات آزربایجان توانستند رای بدهند.
در طول این دوران بود که آزربایجان توانست به زبان مادری خود، زبان تورکی بنویسد، بخواند و حرف بزند. به گفته‌ی رضا براهنی تنها در طول این ۱ سال، ملت آزربایجان توانست طعم شیرین زبان مادری خود را بچشد.
پیشه‌وری در این رابطه می‌گوید: «دیل اساس سنگریمیزدیر» یعنی زبان سنگر اساسی ماست.
همچنین رضا براهنی، پیشه‌وری را بزرگترین رجل سیاسی تاریخ معاصر آذربایجان معرفی می‌کند.
در طول این ۱ سال به رهبری سید جعفر پیشه‌وری مطبوعات آزادی چشم‌گیری داشتند.
انتشار ۴۵ روزنامه به زبان‌های تورکی، کردی، فارسی، ارمنی در آذربایجان که از این تعداد حدود ۳۰ روزنامه به زبان تورکی و بقیه به سایر زبان‌ها بود.
در یک کلام در طول این ۱ سال بود که اقدامات فرقه دموکرات با ۲۰ سال کارهای حکومت پهلوی برابری می‌کرد. کارهایی که حکومت ملی آزربایجان در ۱ سال انجام داد، رژیم پهلوی و رضا شاه در طول ۲۰ سال برای آزربایجان انجام نداد.(جان فورن، نویسنده آمریکایی در کتاب تاریخ تحولات اجتماعی ایران)
در نهایت بعد از سقوط فرقه توسط رژیم پهلوی و اشغال آزربایجان، پیشه‌وری به گنجه رفت. در گنجه بعد از تصادف به بیمارستان منتقل شد و در ۱۱ ژوئن ۱۹۴۷ در همان‌جا درگذشت.
