گادتب: در جوامع پیشرفته آزادی بیان و آزادی سیاسی یکی از حقوق اولیه فرد به حساب میآید. چرا که شرط پویایی و حرکت به جلوی یک جامعه در احترام به تنوع فکری و دادن فرصت ارائه نظر نهفته است. اما فارغ از بحث کلیشهای و ایدهآلگرایانه آنچه که مسلم است، پذیرش تنوع افکار در عمل کار راحتی به نظر نمیرسد. برای اثبات این مدعا نیز کافی است به رفتار و برخوردهای روزانه خودمان در مواجهه با دیدگاههای متفاوت و مخالف دقیق کنیم. حال اگر موضوع افکار و خواست یک جامعه باشد، مسئله عمیقتر میشود. با توجه به شرایط جامعه به گونهای پیش رفتهایم که منافع شخصی بر منافع جمعی غالب گردیده و شاید همین امر دلیل عوام فریبی و رفتار پوپولیستی دولتمردان در کشور است.
اما آنچه از رفتار و برخوردهای دولت و سیاستمداران در قبال ملل غیرفارس بر میآید، وجود تناقض با ادعاهای بیسروته آنها است. از آنجاییکه برنامههای بزرگداشت روز جهانی زبانمادری و همایش تاریخ معاصر آذربایجان در دانشگاه تبریز و دانشگاه محققی اردبیل به دلایل امنیتی لغو میگردد، از آنجاییکه امضاکنندهگان نامه درخواست رشته زبان و ادبیات تورکی در دانشگاه مراغه مورد تهدید قرار گرفته و برنامه بزرگداشت روز جهانی زبانمادری کانون آذربایجانشناسی به همین بهانه لغو میگردد، از آنجاییکه رئیس دانشگاه و حراست دانشگاه پیامنور تبریز ویژهنامه نشریه دانشجویی ” فرهنگ و تمدن آذربایجان ” را با درگیری و تهمت زنیها استقبال میکند، از آنجاییکه با وجود ارائه فایل نشریه چندین ماه جلوی چاپ نشریه ترکی_ فارسی ” آچیقسؤز ” دانشگاه آزاد تبریز گرفته میشود و از آنجاییکه با فعالیتهای دانشجویی آذربایجانی سیاست کنترلی و مشغول کردن به خرده فعالیتها اتخاذ میگردد، خلف وعدهها و رفتار دوگانه دولت تدبیر و امید نسبت به جامعه دانشگاهی آذربایجان بیشتر هویدا میشود. رشته زبان و ادبیات تورکی دانشگاه تبریز نیز یکی دیگر از رفتار دوگانه دولت تدبیر و امید در قبال آذربایجان است. رشتهای که با وجود اساتید غیر متخصص آن، فارغ از رشته دانشگاهی به ابزار سیاسی جهت کمکردن فشارهای فعالین مدنی آذربایجان تبدیل شد.
اکنون نیز با وجود تلاش و پیگیریهای سه ساله دانشجویان این رشته، هنوز انجمن علمی رشته در بلا تکلیفی به سر میبرد. به هر حال وجود چنین اتفاقهایی در دانشگاهها و نیز جامعه آذربایجان علاوه بر ناکار آمد بودن مسئولین در منطقه، یک نوع تلاش برای حذف و تخریب فعالیتهای دانشجویی و مدنی را گوشزد میکند. تلاشی که با روشهای مختلف بایکوت، سانسور و تخریب صورت میگیرد و تمامی فعالیتهای اجتماعی_ فرهنگی را در آذربایجان تحت تاثیر قرار میدهد.
در عرصه ورزشی تیم فوتبال تیراختور که علاوه بر تیم فوتبالی صدای مظلومیت ملت را فریاد میزند، محکوم به سرکوب میشود. در عرصه اجتماعی نیز تمامی حرکتها من جمله اعتراض به قطع درختان جنگلهای قاراداغ، خشکشدن دریاچه اورمیه، سرایز شدن معادن آذربایجان به مرکز که اقتصاد منطقه به آن وابسته است و اعتراضات به توهینهای غیرانسانی با دید امنیتی نگاه گردیده و طبیعی است به زعم آنان برای تخریب، این حرکتها بایستی به یکجا گره داده شود. البته قبول فهم و شعور ملت، شاید چیز سختی به نظر میرسد.
از طرفی عدم رسمیت زبان تورکی بعد از گذشت چهل سال و نیز ماندن زبان بیش از چهل درصد جمیعیت کشور در پشت در مدارس و دانشگاهها، از وضعیت نابرابری در حوزه فرهنگی حکایت دارد.
جدای مسائل حقوقی و مطالبهگری در جوامع مختلف، اصل بر حفظ کرامت انسانی است و به طبع وظیفه هر فرد آگاه رفتار و عملکردی در راستای شأن مقام انسانی میباشد.
آنهاییکه وابسته قدرت شدهاند و یا در فکر به قدرت رسیدن هستند، آنقدر در سودای بینهایتش غرقند که چشم دیدن هیچ یک از فعالیتهای آذربایجان محور را ندارند. به عنوان نمونه، در جریان سیلهای اخیر کشور که بیکفایتی و بیتدبیری مسئولان نمایان بود، فعالین مدنی در شهرهای مختلف آذربایجان در یک حرکت انساندوستانه به یاری و کمکرسانی برادران تورکمن خود شتافتند. اما با وجود چنین حرکتی از سوی جامعه آذربایجان، این بر مذاق بعضیها خوش نیامده و با حملهکردن به ماشینهای حامل کمک و تهمتزنیها آن را همراهی کردند.
نحوه برخوردها با کنش و واکنشهای جامعه آذربایجان مفهومی جز بایکوت تمامی فعالیتها، مطالبهگری زبانی و اقتصادی و حتی حرکتهای انساندوستانه ندارد. به هر حال آنچه از واقعیات جامعه آذربایجان دیده میشود، گسترش آگاهی و شعور ملی_مدنی جامعه علی الخصوص در بین جوانان آذربایجانی است و تلاش برای حذف و تخریب آن چیزی شبیه به آب در هاون کوفتن است.
برنامه همایش تاریخ و فرهنگ دانشگاه محققی اردبیل در یک اقدام کمسابقه و غیرمنطقی با دستور مستقیم مشاور اول رئیس جمهور، آقای حسام الدین آشنا، در آخرین دقایق لغو گردید.
طبیعی است اقدامات تبعیضآمیز علیه آذربایجان فقط مربوط به دولتهای اصلاحات نمیباشد و در این نوشته نیز به دلیل اینکه مطالب در ضمامداری دولت تدبیر و امید رخ داده بود، ذکر گردیده است.