‍متن نامه ی درخواست میرجعفر پیشه‌وری از مجمع عمومی سازمان ملل در ۲۸ ژانویه سال ۱۹۴۶

گادتب: یکی از قدیمترین خلق ساکن در ایران که از دیرباز در این سرزمین زندگی کرده و صاحب این مرز و بوم بوده اند ، تورک های آزربایجان هستند.

آنان در کشمشکهای تاریخی توانسته‌اند زبان ، فرهنگ و آداب و رسوم خودشان را حفظ کنند.

رژیم ظالم ایران با اشغال آزربایجان ، بی امان در حال استعمار ِدارایی های این خاک بوده است.

در نتیجه شهرها و روستاهای آزربایجان که در حال شکوفا شدن بودند عملا قدم در نابودی گذاشتند.

سیاست تمامیت خواهی و شونیستی حاکمان ایران ، در تلاش برای حذف و انکار هویت آزربایجانیها عمل نموده است.

زبان و فرهنگشان را نابود ساخته و برای تحقیر آنان از هیچ عملی دریغ نکرده اند. با توجه به همه اینها مردم آزربایجان حتی برای یک روز هم ، مجادله برای آزادی را تَرک نکردند.

از نمونه های درخشان در تاریخ مبارزات خلق آزربایجان ، حرکتهای خیابانی ، ستارخان و باقرخان و .. بوده است.

این انسانهای جسور ، رهبرِ حرکات و هم شهدای این راه بوده اند.

مبارزه مردم دنیا بر علیه فاشیسم خونین(حکومت نازی آلمان) و پیروزی دولت های دموکراتِ متفق بر آنها ، فرصت و شرایطی جدید برای خلق آزربایجان ایجاد کرد.

بدون توجه به مقاومت حکومت تهران ، در ۲۱ آذر امسال ، مبارزه برای آزادی ملت آزربایجان که از عصرهای گذشته شروع شده بود به ثمر نشست.

مطابق با منشور آتلانتیک ، مجلس ملی ، با تشکیل حکومت_ملی_آزربایجان به نتیجه رسید.

حکومت ملی آزربایجان بر اساس استانداردهای دموکراتیک تشیکل شد و فعالیت خود را بر تمام دنیا اعلام کرد. بیش از پنج میلیون آزربایجانی با تکیه بر زبان_ملی ، تاریخ ، و مدنیت خود ، خودش را به عنوان خلقی مدرن ، درک کرده و دیگر هیچ زمان زیر یوغ رژیم ظالم فارس اسیر نخواهد شد و به تسلط زبان فارسی بر دیگر ملتهای غیر فارس در ایران اجازه نخواهد داد.

این خلق مثل یک فردِ انسانی حاضر است تا جان خود را برای آزادی ملی و دولت خود فدا کند.

حکومتِ جدیدِ دموکراتِ آزربایجان در اندک زمان تشکیل خود توانسته است ؛ در حوزهای اجتماعی ، سیاسی و فرهنگی تغییرات زیادی را انجام داده و امنیت داخلی را به طور کامل به ارمغان آورده است.

در سایه فعالیتهای حکومت ملی جدید ، انسانهایی که سالیان سال زیر ستم و استعمار حکومت ستمگر زندگی می کردند ، به شرایط عادی و انسانی زندگی خویش دست یافته اند و این توانایی آنان برای برقراری و اداره دولت خویش را نشان می دهد.

براساس اراده خلق آزربایجان و مطابق با منشور پیمان آتلانتیک یعنی مطابق با وعده های کشورهای بزرگ دموکرات ، حکومت تشکیل یافته آزربایجان دیگر واقعیتی غیرقابل انکار است.

ما خلق آزربایجان از مجمع کشورهای سازمان ملل می خواهیم که واقعیت حکومت ملی آزربایجان را به رسمیت شناخته و بدون مداخله خارجی حق و اراده تامین سرنوشت خویش یه دست خودشان داده شود.

” میرجعفر پیشه‌وری ” رئیس حکومت دموکرات آزربایجان ۲۸ ژانویه۱۹۴۶