گادتب: آتیلا (۴۰۵ تا ۴۵۳ میلادی): رهبر قوم هون که در زمان حیاتش بزرگترین امپراتوری را در اروپا، از رود اورال تا دانوب داشت. هونها اقوامی دلیر و آداب دانی بودند که در ناحیه بین رود وُلگا و دشتهای مجارستان میزیستندوبا همسایگانشان پیوندهای نیکو داشتند.
شمشیر آتیلا:
نقل است که آتیلا شمشیری داشت به نام مارس که معتقد بود این شمشیر را خدای جنگ، مارس، به او هدیه کردهاست داستان از این قرار است که روزی در دوران جوانی در دشتی تنها بود که طوفانی برپا شد و آتیلا به مکانی امن پناه برد . در همین حین در مقابل پایش رعد و برقی بر زمین نشت و آنچه باقی گذاشت یک شمشیر بود با لبهای پهن که آن را مارس نام نهاد.
وفات آتیلا:
آتیلا در اثر خونریزی بینی و به روایتی خونریزی داخلی فوت کرد. هونها جنازه آتیلا را در سه تابوت درون هم قرار دادند تابوت اول که جسد درون آن قرار داشت از طلا، تابوت دوم که تابوت طلایی را درون خود جا داده بود از نقره و سومین تابوت که تابوت نقره درون آن جای میگرفت از فولاد بود. تابوت آتیلا را در بستر رود تیزا دفن کردند. آتیلا آن چنان محبوب مردم خود بود که در عزای او مردم خون می گریست.
وجهه آتیلا در میان ملل مختلف:
تاریخنگاران وی را پادشاهی بزرگ و شریف دانستهاند. آتیلا در فرهنگ مجارها و ترکها یک قهرمان است.در افسانههای اسکاندیناوی نیز از آتیلا به نیکی یاد شدهاست.در منظومههای حماسی آلمانیها آتیلا پادشاهی است صلحجو که خواهان دوستی بین ملل است.در سرود نیبلونگن این امر بهوضوح دیده میشود.در قزاقستان نیز آتیلا یک قهرمان است و بانک ملی این کشور تصویر او بر روی سکههای ۱۰۰ تنگهای حک نمودهاست.
ملیحه برقی صدقیانی