تحبیب طالبان در رسانه های ایران ؟

گادتب: با اعلام ضرب الاجل خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان شاهده گسترش سریع تصرفات گروه طالبان بوده ایم. در این راستا رسانه های موافق و مخالف ایران به مدت طولانی سکوتی تامل برانگیز اختیار کرده بودند، مایه تعجب بودن این سکوت، با شروع پروژه تطهیر و تحبیب طالبان تامل برانگیز تر نیز شده است. رسانه های مرکز گرا و در بویژه کیهان اعلام کرده است که طالبان گروه خشونت‌آمیز قبلی نیست و تحولات بسیاری را از سر گذرانده است. همچنین طی ماه های اخیر شاهد مراودات دیپلماتیک رسمی و غیررسمی میان ایران و طالبان در سطح وزیر امور خارجه بوده ایم.

پی نوشت و تحلیل کوتاه:

همکاری با گروه ها و سازمان های بین المللی غیررسمی و تروریستی به صورت علنی و غیرعلنی، امری نادر در سیاست بین الملل نبوده و سابقه دار می باشد‌. اما آنچه که توجه نویسنده را جذب کرده است این است که ایران و گروه طالبان نقاط مشترک بسیار کم و نزدیک به صفر  دارند و نقاط واگرایی آنها بی شمار می باشد.

گروه طالبان توسط شماری از نیروهای مجاهدی که علیه اشغال شوروی می‌جنگیدند تشکیل شد، این گروه در پی تاسیس حکومت اسلامی به سبک خود بوده و موفقیت هایی نیز در این زمینه داشت. حکومت تشکیل شده توسط آنها تنها از سوی پاکستان عربستان و امارات یعنی سه رقیب منطقه ای ایران مورد شناسایی قرار گرفت. اما با واقعه ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱ و مطرح شدن پیوند ارگانیک میان گروه طالبان و سرکردگان القاعده، آمریکا حمله نظامی به این کشور را آغاز کرده و سقوط طالبان را رقم زد.

اگرچه گروه طالبان نیز مانند هر نوع تشکل دارای نهاد سیاسی ممکن است در نتیجه برآیند تحولات سیاست بین الملل و مناسبات قدرت دستخوش تغییراتی شود اما طالبان ملاحظات بنیادی قابل مطالعه ای دارد که از نزدیک با معادلات امنیتی و برداشت های سیاسی فرهنگی ایران در ارتباط است:

الف:

طالبان یک گروه تروریستی بوده و این امر از سوی کشورها و مجامع بین المللی از جمله خود ایران شناخته شده است.

ب:

گروه طالبان عناصر هویتی و فکری شیعه ستیزانه دارد، کشتار و شکنجه شیعیان هزاره افغانستان امری شناخته شده در ادبیات سیاسی بین‌الملل بوده است. همچنین طالبان ادعای تعرض به به مرزهای بین‌المللی ایران را نیز هیچ گاه پنهان نکرده و همیشه یک گروه تهدید آمیز علیه منافع ملی ایران بوده است.

ج.

گروه طالبان تفکر قومیتی ضد تاجیک داشته و حساسیت گروه های ایرانشهری و فارسی زبان های ایران را نیز می تواند برانگیزد. حیات سیاسی و اقتصادی تاجیک های افغانستان که نزدیک به ۲۸ درصد جمعیت این کشور را تشکیل میدهند همواره تحت تاثیر منفی قدرت گیری طالبان بوده است.

با توجه به موارد فوق الذکر، نقاط تعارض امنیتی و فرهنگی میان ایران و طالبان بسیار فراتر و گسترده‌تر از نقاط مشترک احتمالی می باشد. برخی از محافل سیاسی نرم شدن دیدگاه های سیاسی ایران نسبت به طالبان را به نقش چین در معادلات جدید آسیا و پروژه های اقتصادی این کشور برای کشورهای منطقه نسبت می دهند اما این امر نیز بحث و مطالعه جدی می طلبد.

مطالعات اوراسیا_خاورمیانه