تخریب محوطه تاریخی هگمتانه (ائکباتان) توسط شهرداری همدان

‍گادتب: به گزارش مرکز خبر گادتب، رژیم نژادپرست فاری نسبت بهآثار تاریخی آذربایجان جنوبی بی تفاوت بوده و سعی می کند یا آثار تاریخی را تحریف و یا تخریب نماید. آثار تاریخی همدان هم استثنا نیست. چنانکه کارگران شهرداری همدان از صبح دیروز مشغول به آسفالت کردن ورودی گردشگران محوطه تاریخی هگمتانه در همدان هستند. دلیل این کار اعتراض کسبه بازار آهنگرها به نبود مسیر رفت‌وآمد برای ماشین‌هایشان است. این بازار چیزی کمتر از ۵۰ مغازه را شامل می‌شود. حسین زندی فعال میراث فرهنگی استان همدان در این رابطه می‌گوید که روز درخت کاری است اما کارگران شهرداری درخت‌ها را بریده‌اند، آن هم در مکانی که قرار بود ثبت جهانی شود.

کارگران شهرداری همدان از صبح روز (سه‌شنبه ۱۵ اسفند) دست به کار شده‌اند و از ابتدای جنوب غربی محوطه تاریخی هگمتانه، یعنی ورودیِ گردشگرانِ این محوطه‌ی ارزشمند، در حالِ آسفالت بخشی از “هگمتانه” هستند تا راه را برای کاسب‌کاران و آهن‌فروش‌های شهر همدان باز کنند!

چهارماه پیش نخستین هشدارها نسبت به آینده‌ی “طرح پیاده‌راه کردن شش رینگِ تاریخی همدان با مرکزیت میدان امام” مطرح شد چون در ازای انجام این پروژه، مسئولان طرح فراموش کردند راهی برای عبور و مرور وسایل نقلیه کسبه‌ی بازار آهنگرها که چیزی کمتر از ۵۰ مغازه را شامل می‌شد، باز کنند.

در نتیجه با اعتراض کسبه به استانداری، شورای تامین استان همدان وارد موضوع شد و درخواستِ دادن مسیری از عرصه‌ی ۴۰ هکتاری هگمتانه را برای عبور ماشین‌های کسبه‌ی این بازار قدیمی داد.

هر چند از همان ابتدای بحث، میراث فرهنگی برای جلوگیری از دائمی شدن این مسیر، نخست پیشنهاد داد تا خودروهای کسبه به صورت موقت از گیت ورودی محوطه‌ی تاریخی هگمتانه عبور کنند، تا زمانی که معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، محوطه را بررسی کرده و در نهایت نظر نهائی اعلام شود اما به نظر می‌رسد این کار به مذاق کسبه بازار آهنگرها و شغل‌های کاذب در این محوطه خوش امده و با چند اعتراض شورای تامین استان نه تنها به فکر آسفالت بخشی از محوطه‌ی تاریخی هگمتانه برای عبور ماشین‌های این کسبه افتاده بلکه سریع دست به کار شده و مراحل نهائی آسفالت کردن هگمتانه را پشت سر گذاشته است!

اقدامی که هر چند براساس دستور شورای تامین استان باید در نواری باریک به عرض شش متر انجام می‌شد اما قطعا کارگران شهرداری بهتر می‌دانند، چون این عرض را به ده متر رسانده‌اند و این بخش از محوطه هگمتانه که هنوز هیچ مطالعه و کاوش باستان‌شناسی روی آن انجام نشده است را آسفالت می‌کنند.

میراث‌فرهنگی نمی‌تواند مقابل شورای تامین کاری کند

علی مالمیر، مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، این اتفاق را تائید می‌کند و می‌گوید: “این اقدام براساس مصوبه شورای تامین و در راستای اجرای آن، انجام می‌شود”.

او توضیح می‌دهد: “پیش از این و با بررسی معاون میراث فرهنگی کشور، یک راه بینابینی که بحث نقل و انتقال داشته باشد را در کمیته تخصصی پایگاه‌ها مصوب کردیم اما متاسفانه بخشی از طرح که اجرا شد براساس مصوب شورای تامین استان و در مسیر دیگری که از داخل سایت محصور رد می‌شود، در حال انجام است”.

وی با تاکید بر این‌که میراث فرهنگی استان همدان نمی‌تواند درقبال این مصوبه کاری انجام دهد، تاکید می‌کند: “شورای تامین استان همدان برخلاف نظر میراث فرهنگی این مصوبه را صادر کرده است”.

مالمیر مسیر آسفالت این محوطه را این‌طور توصیف می‌کند: “کوچه‌ای در کنار محوطه هگمتانه قرار دارد که به سمت بازار آهن فروش‌ها می‌رود، ادامه آن کوچه از داخل عرصه هگمتانه به داخل پارکینگ منتهی می‌شود تا نهایتا به میدان هفت تیر که میدان ورودی هگمتانه است، برسد”.

مدیر کل میراث فرهنگی استان همدان تاکید می‌کند: “در شرایط کنونی احتمالا تا دیروز این بخش از محوطه تا میدان هفت تیر را آسفالت می‌کنند”.

در روز درختکاری، درخت‌های هگمتانه را کندند

فعال میراث فرهنگی استان همدان نیز بعد از دیدن این محوطه‌ی تاریخی و اقداماتی که در این محوطه در حال انجام است به ایسنا می‌گوید: “محوطه را شخم زده‌اند. روز درختکاری است اما کارگران شهرداری درخت‌ها را بریده‌اند، آن هم در مکانی تاریخی که قرار بود ثبت جهانی شود. اکنون بیل‌مکانیکی در محوطه حرکت می‌کند و در حال از بین بردن آثار تاریخی این محوطه است، با این اقدام، بخش مهمی از هگمتانه به پارکینگ تبدیل شده است”.

وی با بیان این‌که مصوبه شورای تامین استان، آسفالت کردن در عرض شش متری بوده است، بیان می‌کند: “این در حالی است که کارگران شهرداری عرضی حدود ۱۰ متری را آسفالت می‌کنند و از سوی دیگر ماشین‌ها فضای داخلی هگمتانه را با پارکینگ اشتباه گرفته‌اند،این شرایط باعث شده تا یگان حفاظت میراث فرهنگی با کارگران شهرداری درگیر شود”.

او با بیان این‌که متاسفانه استانداری نمی‌تواند شهر را اداره کند و مدیران شهری، برای کمتر از ۵۰ کسبه‌ی آهن‌فروش یک اثر تاریخی را نابود می‌کنند، بیان می‌کند: “این محوطه در فهرست موقت یونسکو به ثبت رسیده است، اما در این شرایط همه شانس‌ها برای ثبت جهانی هگمتانه از بین می‌رود”.

زندی با اشاره به گذشت سه ماه از سال ۲۰۱۸ و انتخاب همدان به عنوان “پایتخت گردشگری آسیا” بیان می‌کند: “آقای استاندار از انجام اقدامات مناسب برای جذب گردشگری در این یک سال صحبت می‌کند و تاکید دارد که هیچ جاذبه‌ی گردشگری در این استان ازبین نمی‌رود اما از سوی دیگر به راحتی و بدون هیچ اقدامی چنین کارهایی را انجام می‌دهند”.

قرار بود محوطه را به میراث فرهنگی واگذار کنند

این فعال میراث فرهنگی همدان در ادامه با بیان این‌که در ابتدا قرار بود بخشی از پروژه‌ی پیاده راهی که شهرداری در خیابان اکباتان انجام می‌دهد و به ورودی تپه هگمتانه می‌رسد به میراث فرهنگی واگذار شده و به تپه‌ی هگمتانه ضمیمه شود، اظهار می‌کند: “باید بر اساس آن طرح، املاک آهن‌فروش‌هایی که در این بخش کاسبی می‌کنند و شغل‌های مزاحم املاکشان توسط شهرداری خریداری و آزاد سازی و به تپه ۴۰ هکتاری هگمتانه ضمیمه می‌شد”.

او اضافه می‌کند: “از سوی دیگر بر اساس قراری که با شورای تامین برای این مسیر موقت در نظر گرفته بودند  که آن هم عملی نشد، قرار بوده با ایجاد مسیر کوچه آهن‌فروش‌ها با گذشتن از عرض خیابان اکباتان به سمت کوچه دباغ خانه پایین وصل شود و مشکل تردد آنها حل شود و در مراحل بعدی آهن فروشان از این نقطه از شهر همدان منتقل شوند، اما نه تنها این اتفاق نیفتاد بلکه بخشی از تپه هگمتانه را آسفالت کرده و یک مسیر جدید درست کرده‌اند تا آهن فروش‌ها و شغل‌های کاذب راحت‌تر آن‌جا رفت‌و آمد کنند”.

هگمتانه بارانداز ماشین‌های آهن‌فروش

زندی با اشاره به آسیبی که به صنعت گردشگری همدان با تکمیل این کار وارد می‌شود، ادامه می‌دهد: “با جانمائی شغل‌های کاذب در این نقطه‌ی تاریخی و تبدیل هگمتانه به بارانداز ماشین‌های آهن‌فروش و پارکینگ، نمی‌توانیم انتظار توسعه گردشگری داشته باشیم”.

او با تشریح موقعیت کنونی هگمتانه، ادامه می‌دهد: “از یک‌سو شغل‌های مزاحم و از سوی دیگر در سرگذر شهرداری پارک سوار ایجاد کرده‌ است و آهن‌فروش‌ها و مرغ فروش‌ها نیز در این نقطه قرار گرفته‌اند، این یعنی منظر محوطه‌ی تاریخی هگمتانه از بین می‌رود”.

پیشنهادی برای برطرف کردن این مشکل

این فعال میراث فرهنگی در این زمینه راهکاری را نیز پیشنهاد می‌دهد: “با توجه به وجود زمین‌ها و مغازه‌های زیادی که در اطراف شهر به خصوص چهارراه بابک وجود دارد، آن منطقه در اختیار آهن‌فروش‌ها قرار بگیرد و در مقابل مغازه‌هایی که در دل تپه هگمتانه است به میراث فرهنگی واگذار شود تا بتوان این مشکل را به درستی برطرف کرد”.