گادتب: نظر زبانشناس بزرگ یوهان واندواله در مورد زبان تورکی:
از لحاظ داشتن ساختار ریاضیوار، زبان تورکی برترین زبان دنیاست و این ساختار مسحور کننده مرا شدیداً تحت تأثیر قرار میدهد.
بر این عقیدهام فردی که زبان مادریاش تورکی است، در قالب جملات کوتاه میاندیشد و به هنگام سخن گفتن، این جملات کوتاه را به طرق مختلف به یکدیگر پیوند داده و ساختارهای پیچیدهای را میآفریند.
این «تمایل به پیوند جملهها» میتواند در برخی سخنوران ضعیف و در برخی دیگر به گونهای دیوانهوار قدرتمند باشد.
ساختارهای زبانی که به این ترتیب خلق میشوند به زیباترین شکل ممکن منعکس کنندۀ قابلیتهای فوقالعاده ذهن آدمی است.
من زبانهای بسیاری را که متعلق به خانوادههای زبانی متفاوت است بررسی کردهام، لیکن تا به امروز هیچ ساختار مسحور کنندهای را در زبانهای دیگر به اندازۀ ساختار جملههای قانونمند و پیچیدۀ زبان تورکی مشاهده نکردهام.
گاهی اوقات به خودم میگویم: کاش نوام چامسکی (پدر زبانشناسی نوین) در جوانی تورکی یاد میگرفت. مطمئنم که در این صورت، زبانشناسی معاصر نه بر اساس زبان انگلیسی بلکه بر پایۀ زبان قدرتمند و زیبای تورکی شکل میگرفت.
توضیح:
یوهان واندواله (JOHAN VANDEWALLE) زبانشناس اهل بلژیک مسلط به ۳۵ زبان زنده دنیاست که به لهجههای گوناگون برخی از این زبانها را نیز آشناست. بطور مثال در مورد زبان تورکی، لهجهها و زیرلهجههای رایج در تورکیه، ایران، آذربایجان، اؤزبکستان، قزاقستان، تورکمنستان، قیرقیزستان و… حتی تورکی اورخون (دوران امپراتوری گؤکتورک) را به خوبی میداند. وی بزرگترين پولیگلوت (متکلم به چندین زبان) و زبانشناس حال حاضر جهان است.