نگاهی به کنشگری اخیر ترکیه در قفقاز

گادتب: جمهوری آذربایجان و ترکیه طی روزهای اخیر رزمایش های نظامی مشترکی را انجام داده‌اند که به لحاظ ژئوپلیتیک معنادار است. می توان گفت که این رزمایش ها در دو منطقه لاچین و با ابعاد کمتر در سواحل خزر در حال انجام می باشد.

مطالعه میدانی مراکز حضور مشترک ارتش ترکیه و جمهوری آذربایجان در کریدور لاچین حاکی از آن است که ترکیه به وضوح در پی آرایش نظامی در قفقاز علیه کنشگری احتمالی روسیه می باشد. پس از تحولات آتش‌بس سال گذشته، به رغم تلاش های ترکیه، این کشور به دلیل فشار سیاسی روسیه و مفاد قانون اساسی جمهوری آذربایجان تا کنون نتوانسته است پایگاه نظامی رسمی در قفقاز به میزبانی جمهوری آذربایجان برپا کند، اما ناگفته پیداست که حضور غیررسمی ترکیه در آذربایجان بسیار تاثیر گذار تر و عمیق تر از حضور (احتمالی) رسمی می باشد. نیروهای ویژه جمهوری آذربایجان و ترکیه در ۳۰۰ متری صلح بانان روسی به اجرای رزمایش مشترک پرداختند، که با توجه به نوع سلاح ها و تاکتیک های به کار رفته در این رزمایش می‌توان آن را تمرینی برای مسدود کردن کریدور لاچین و محدود کردن کنشگری روسیه دانست. بررسی منابع نزدیک به حکومت روسیه حاکی از آن است که این کشور درباره مناطق مورد مناقشه قره باغ مرکزی، برنامه و طرح هایی در سر دارد که مستقیماً با منافع و امنیت ملی جمهوری آذربایجان در ارتباط می باشد.

شایان ذکر است که این رزمایش ها با حضور و میدان داری ژنرال های مطرح ارتش ترکیه صورت می‌گیرد و چهار ژنرال دیگر ارتش ترکیه نیز برای فرماندهی کمیته مشترک به جمهوری آذربایجان سفر کرده‌اند. این چهار ژنرال وظیفه ایجاد هماهنگی برای سازماندهی بخش ادغام شده و مشترک قوای دو کشور جمهوری آذربایجان و ترکیه را بر عهده دارند. در جنگ دوم قره باغ نیز حضور غیررسمی ژنرال‌های ترک بسیار مشهود بود و در کنار آرایش نظامی و حضور نیروی زمینی ارتش جمهوری آذربایجان، به کنترل و مدیریت جنگ الکترونیک و فضای کلی جنگ با همراهی ارکان ارتش جمهوری اذربایجان می‌پرداختند.

 همچنین، ارتش ترکیه حضور خود در آبهای ساحلی جمهوری آذربایجان را نیز گسترده تر کرده است و مانورهای مشترک دریایی هر چند در ابعاد کوچک در حال اجرا می باشد. ناگفته پیداست که مهمترین تهدید احتمالی علیه جمهوری آذربایجان از سوی روسیه از طریق دریا می‌باشد و حضور ارتش ترکیه در همراهی جمهوری آذربایجان در آبهای ساحلی خزر می تواند پیامی مستقیم به روسیه ارزیابی شود. مطالعات اوراسیا-خاورمیانه