ادتاج اتحادیه دمکراتیک ترک آذربایجان جنوبی
گادتب: به گزارش مرکز خبر گادتب، اینکه کاوش و حفاظت از آثار تاریخی بر عهده سازمان میراث فرهنگی است، هیچ اعتراضی نیست اما در سالهای اخیر شاهد عملکردهایی هستیم که اثبات می‌کند سازمانهای مربوطه نه تنها از آثار تاریخی و میراث فرهنگی حفاظت نمی‌کند بلکه نتیجه کار آن چیزی است که قاچاقچیان انجام می‌دهند.
کاوش در محوطه‌های دو سد «خدافرین و پئیقان چایی کلیبر» نمونه‌ای از کاوش‌های صورت پذرفته در سالهای اخیر است.
در پی ساخت «سد پئیقان چایی» خبرهایی مبنی بر وجود آثار تاریخی منتشر شد که در فصل اول این کاوش‌ها ۳۴ اثر تاریخی و در فصل دوم ۲۸ اثر شناسایی شد.
نسرین قهرمانی سرپرست سازمان باستان‌شناسی در این باره می‌گوید: «در محدوده مورد بررسی، آثاری از تپه‌های دوره تاریخی از جمله اشکانی و کورگان‌هایی «گورهایی» از هزاره اول قبل از میلاد مربوط به اقوام سکایی شناسایی شد که مشابه آنها پیش‌تر در شمال این منطقه و در محدوده سد خداآفرین شناسایی و مورد کاوش قرار گرفته بود.»
وی در ادامه می‌گوید: «کورگان‌های هزاره اول نه تنها دارای آثار معماری منحصر به فردی بودند بلکه اشیای بسیار ارزشمندی چون سفال، فلز، و… بودند که برای شناسایی هنر، آیین و سبک زندگی اقوام ساکن در منطقه و هویت تاریخی آنها حائز اهمیت بسیاری است. با توجه به اینکه کورگان‌ها حاوی تدفین انسانی و حیوانی هستند ضرورت انجام آزمایش‌های دی‌ان‌ای برای پی‌بردن به تغییرات جمعیتی از اهداف علمی این طرح خواهد بود.»
حجت دارابی باستان‌شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه رازی کرمانشاه اما در مصاحبه‌ای می‌گوید: «ما اکنون نمی‌توانیم دی‌ان‌ای باستانی را در داخل کشور استخراج کنیم و ناچاریم که نمونه را به خارج از کشور بفرستیم. حتی بقایای گیاهی که پیدا می‌کنیم را نمی‌توانیم استخراج کنیم و باید به خارج کشور بفرستیم.»
همچنین او در بخش دیگر این مصاحبه در پاسخ سوال اینکه چرا باستان‌شناسی ما با وجود گذشت یک و نیم قرن از سابقه فعالیت خود نتوانسته با روش‌های روز دنیا همگام شود می‌افزاید: «بخشی از عدم تحقق این مهم به تحریم‌ها بازمی‌گردد چنانکه ما هنوز نمی‌توانیم آزمایش‌های لازم برای استخراج رادیو کربن از مواد اورگانیک جهت تاریخ‌گذاری را انجام دهیم.
طبق گزارش‌هایی که به آرازنیوز ارسال شده است به‌نظر می‌رسد کاوش‌های صورت‌پذیرفته در دو سد خداآفرین و سد پئیقان چایی نه اخلاقی است، و نه علمی. کارشناسان باستان‌شناسی می‌گویند مبنای این پژوهش‌ها پایدار نبوده و بعد از اندک مدتی به حال خود رها می‌شوند. از سوی دیگر محوطه‌ها «منبع» تلقی می‌شوند و هر اقدامی در محوطه باید بر مبنای چهارچوب پایداری و حفاظت دائمی باشد اما این مسائل به هیچ وجه در نظر گرفته نمی‌شود.
آثار مکشوفه هیچگاه به محل اصلی خود باز گردانده نمی‌شوند؛ و یا بخش ناچیزی از آن باز گردانده می‌شوند. حتی اگر محل مورد نظر قابلیت جذب توریستی نیز داشته باشد. همچنین گزارشات کاوش‌ها جزئی بوده و نتایج دقیقی ارائه نمی‌شود.
اکثر این گونه کاوش‌ها اتفاقی بوده و بالاجبار، به این معنی که حتما در پژوهش‌های مورد نظر لودر و یا بولدوزری می‌باشد؛ که بخشی از این آثار یا ربوده شده و یا از بین رفته است.
کارگرانی که در این کاوش‌ها به کار گرفته می‌شوند؛ از نحوه کارشان چنین به نظر می‌رسد که در پی یافتن گنجی هستند که از ابزار کارشان هم می‌توان به این نتیجه رسید.
