گادتب: بسیار شنیدهاید که جاده چالوس را رضا پالانی ساخت اما این نیز به مانند بسیاری دیگر از ادعاهای دوره پهلوی یک دروغ بزرگ است. جاده چالوس حدود ۷۰ سال قبل از قدرتگیری پهلوی و در زمان ناصرالدینشاه ساخته شدهاست. پهلوی اول تنها جاده را تعریض و بخشی را اصلاح کرد.
جاده چالوس در سال ۱۲۴۳ هجری شمسی و با سرپرستی مهندس “گاستگر نمساوی” از مهندسان اطریشی (اتریش) در حدود ۱ سال نقشهبرداری و طراحی شد. پروسه ساخت آن تا سال ۱۲۵۳ ادامه پیدا کرد.
در این تاریخ رضا آلاشتی منفی ۳ سال داشت. به عبارتی حدود ۲ سال پس از اتمام جاده چالوس نطفه پهلوی اول بسته شدهاست.
میرزا ابوالحسن خان غفاری (صنیعالملک) مدیرمسئول روزنامهٔ دولت عَلیّهٔ ایران در گزارش سفر ناصرالدین شاه به مازندران به سال ۱۲۸۳هجری قمری در خصوص جاده چالوس گزارش مبسوطی نوشته است که در بخشی از آن آمده است:
“راه چالوس و هزارچم از راههای سخت کجور بود. به حدی که اهالی مازندران که بلد آن راه بودند سواره یا پیاده نمیتوانستند از آن راه عبور و مرور کنند… [شاه] محض آسودگی مردم و تسهیل عبور و مرور و نزدیکی آن راه به دارالخلافه و کنار دریا در سال قبل قستقر مهندس نمساوی را با اسباب و لوازم تعمیرات راه مامور فرموده بودند. از تاکیدات خاطر خطیر مبارک و صرف همت ملوکانه، مهندس نمساوی دو ثلث آن راه را که همه جا از میان جنگل و بالای کوههای مرتفع و راههای پرپیچ و خم میگذرد طوری ساخته بود که همه جا ملتزمین رکاب مبارک و بنهها با کمال سهولت و آسانی از آن راه گذشته اگر سابقا یک نفر سوار نمیتوانست از آن راه بگذرد حال که آن راه ساخته شده پنج شش نفر سوار پهلوی یکدیگر از آن راه عبور میکنند. بهتر از خیابانی بود که سلاطین سلف در راه مازندران ساختهاند. اهالی آن صفحات از ساختن آن راه کمال اظهار تشکر و دعاگویی وجود مسعود مبارک را مینمودند که یک نوع آسایش کاملی برای عابرین در عبور و مرور از آن حاصل شده است. و سه روزه از آن راه به دارالخلافه میتوانند بیایند و خیلی اسباب آبادی مازندران و رفاهیت اهالی آنجا خواهد شد”.
حتی کتیبه ای در این مسیر وجود دارد که در صخرههای بالادست هفت برادران روستای ولیآباد از توابع دهستان کوهستان کلاردشت واقع شدهاست.
متن کتیبه: “در زمانی این راه اختتام یافت که جناب جلالتماب عزیزخان سردار کل قشون محروسه ایران بود و جناب انوشیروان خان اعتضادالدوله حاکم مازندران”.