پنج‌شنبه , آوریل 25 2024
azfa

خط تورکی و ریشه آن

گادتب: خط تورکی از یکسری علایم  که به آنها ، طامغا گفته میشود برگرفته شده و از ایام  گذشته تا به کنون بعنوان  نشان طوایف مورد استفاده قرار گرفته .که در زندگی شهر نشینی بخاطر عدم نیاز به آن کمی کم رنگتر شده اما هنوز بین ایلات طوایف تورک همچنان بصورت صد در صد پابرجاست و هر طایفه ای طامغای مختص خودش را دارد .

شیخ محمود کاشغری نگارنده اولین دایره المعارف در مورد تورکها تحت عنوان دیوان لغات الترک  در اوایل اسلام،  طامغاهای قبایل تورکان اوغوز که شامل ترکهای تورکیه،ایران،آذربایجان،قبرس ،تورکمنستان و سایر ایالت و شهرهای ترکان اوغوزی نشین هستند ،با رسم شکل توضیح داده که هم اکنون از چین تا قلب اروپا ما شاهد آن طامغها بصورت سنگ نوشته هستیم.

البته طامغاهای دیگری همچون طمغای آذ (یکی از طوایف تورکان که در کتیبه های اورخون هم به آن اشاره شده)،طمغای اوز ،طمغای آند  ،طمغای درخت حیات ،طامغای الهه مادر ،طامغای آنا ،طامغای قایی و… هستیم که در کنار طامغاهای فوق الذکر هم بصورت حک بر روی سنگها و هم بصورت نقوش بر روی  لباس،فرش،چرم،کیف و کفش ها قابل مشاهده هستند که هر یک در منطقه ای مرسوم است مثلا بین آذربایجانیها روی فرش ها و گلیم ها ، بین ترکمنها روی لباسها و کیفها و… برای اطلاعات بیشتر در خصوص نقوش مرتبط با طامغاهای تورکی   به کانالهای تلگرامی زیر مراجعه کنید.

شیخ محمود کاشغری علاوه بر رسم نشان ترکان اوغوز ، مینویسد    سرزمینهای  تورکی   کشور روم تا ولایت ماچین به بطول 5هزار فرسنگ  و به عرض 3هزار فرسنگ می باشد .

خط تورکی   که کاملا خطی  مطابق با زبان ترکی بوده و از همین طامغاها استخراج شده  و از نظر علمی  کاملا ریشه ترکی دارد  در حال حاضر مورد حمله  دشمنان  ادبیات و زبان تورکی شده و سعی دارن وانمود کنن که این خط از  چند خط قدیمی  که فعلا خودشان هم در مبهم هستند، برگفته شده است.

اما اثبات  تورکی بودن این خط انقدر آسان است که اگر  کسی  کوچکترین اطلاعاتی در مورد این الفبا داشته باشد به  تورکی بودن ریشه این الفبا به آسانی پی میبرد.

در خط تورکی حرفها مثل الفبای انگلیسی و یا سایر الفباها اسم دارن ،مثلا در انگلیسی اسم این حرف  ( i )، آیay هست و وقتی میخوان بنویسن آی ام که معنیش هم میشه (من هستم )دیگه نمینویسن ay amبلکه چون اسم حرف ،  i آی  هست پس  مینویسن  (i am) که در خط تورکی هم به همین ترتیب حروف با اسامی خود ظاهر میشوند.

مثال

حرف  اوق : وقتی میخوان بنویسین اوقوماق (اوخوماق) بجای سه حرف الف ،و ،ق فقط حرف اوق رو مینوشتن و  شکلی که به حرف اوق اختصاص دادن شکل یک تیرِ تیرکمان هست یعنی دقیقا ریشه ترکی دارد، چون در ترکی هم اکنون هم به تیر ، اوق یا اوخ یا اوک میگن.

حرف ت قالین یا همان ط (در زبان ترکی مادر  ت هایی که با حرفهای  صدادار  a,ı,o,u که به آنها نیز  حروف صدادار قالین میگویند، می آیند با ط نوشته میشوند و تلفظ  آن کمی رقیق تر از ط عربی است و به آن ت قالین هم میگویند)  و اسم آن  آط   هست و شکلی که به آن اختصاص دادن  شبیه اسبی است که انگار از روبرو ه آن نگاه میکنی. و باز نقطه جالب این است که  در ترکی به اسب آت یا آط میگویند.

حرف ز یا ذ: در ترکی  به حرف ز یا ذ  آز میگویند که برگرفته از طامغای آذ مربوط به طایفه آذ که در بالا به آن اشاره کریم برگرفته شده

حرف (ند ):که اسم آن آند  و کلماتی چون کند :روستا یا شهر ،آند ایچمک:قسم خوردن با این حرف نوشته میشوند  ، بر گرفته از طامغای آند  هست که خود طامغا نیز برگرفته از سنتی دیرینه  که ظرفی را پر از آب کرده و از خون شخص قسم خورنده  بر آن یک یا دو یا سه قطره  میچکاندن و معروف به جام سوگند بود که در خط ترکی، شکلی که به حرف آند اختصاث دادن شبیه ظرفی است که یک یا دو یا سه نقطه در وسطش دارد.

ضمنا از قدیم الایام تا کنون تمامی سنگ نوشته یا کتابهایی که به این خط نوشته شده  همگی به زبان ترکی بوده و مهمترین آنها کتاب ایرق بیتیک و سنگ نوشته ها اورخون بصورت متن میباشند.

دوباره امتحان کنید

خلیل مختاری نیا: ارمنستان؛ سرزمین و جغرافیایِ تاریخیِ تُرکان

 گادتب: ارمنستان کنونی در طول تاریخ همواره جزئی از خاک و سرزمین تورک بوده است؛ …

حمید مطهری سرمربی موقت تراختور شد

گادتب: به گزارش مرکز گادتب، با اعلام هوشنگ نصیرزاده حمید مطهری به کادر فنی تراختور …