ادتاج اتحادیه دمکراتیک ترک آذربایجان جنوبی
گادتب: اردیبهشت سال 1398 کشف و معرفی نسخه جدیدی از کتاب دده قورقود شاهکار اسطوره ای ترکان توسط تورکولوژهای ترکیه در دنیای علم منتشر شد و باعث خوشحالی علاقمندان به تاریخ و فرهنگ ترکان در ایران و جهان شد. چند روز بعد مشخص شد این کتاب نه تنها از آن مهندس ولی محمد خوجه از اهالی گنبد و مجموعه دار کتب نفیس می باشد بلکه کلا در جغرافیای ایران نوشته شده و متعلق به ترکان ایران می باشد. مطالعات اولیه نشان می داد این نسخه قدیمی در اوایل دوره قاجار از روی یک نسخه ی قدیمی تر بازنویسی شده است. در ایران نیز استاد عالی¬مقام ادبیات ترکی، دکتر حسین محمدزاده صدیق که گویا کپی این نسخه نیز در اختیار وی بود و مشغول تحقیق درباره آن بود نیز واکنش نشان داده و وی نیز آنرا متعلق به آذربایجان ایران دانست. تعلق این نسخه به آذربایجان و ترکان ایران بسیار با اهمیت بود چه آریایی پرستهایی که اخیرا دشمنی خود با هویت ترکان ایران را آشکارتر کرده اند منکر حضور بارز تاریخ و ادبیات ترکان در ایران بودند و هستند. بنابراین برای اعلام تعلق این نسخه به ترکان ایران به ابتکار اینجانب کمیته صیانت از کتاب دده قورقود با حضور عالمانی از ترکان تورکمن و آذربایجان تشکیل و با بیانه هایی توانستند افکار عمومی را به این موضوع جلب نمایند که بنا به نظر فعالان فرهنگی این مهم انجام گرفت. پس از تماسهای مکرر دانشمندان تورکولوژِ آذربایجان خصوصا اعضای محترم موسسه ائل بیلیمی و اعضای کمیته صیانت، آقای مهندس خوجه با آمدن به تبریز و حضور در موسسه فرهنگی تحقیقاتی فرهنگ مردم آذربایجان « آذربایجان ائل بیلیمی» ضمن آشنا شدن با محققان عضو این مرکز براساس موافقت نامه ای کار بررسی و پژوهش نسخه تورکمن صحرای کتاب دده قورقود را به موسسه « ائل بیلیمی» واگذار کردند و بلافاصله هیئت علمی بررسی این کتاب به سرپرستی و هدایت مهندس علیرضا صرافی آغاز شد. هیئت علمی آغازین این کتاب در ابتدا 16 نفر بودند که بعدا به 20 نفر ارتقا یافت. اساتید ارجمندی چون دکتر جمال آیرمی، دکتر حسین فیض الهی وحید، مهندس کریمی، دکتر سیامک ارگین افشار، خانم نیگار خیاوی، دکتر ارشد نظری در این پروژه کار شبانه روزی داشتند. در تدوین و آماده سازی کتاب نیز خانمها گونش امانی، اولکر تبریزی، سوسن نواده رضی و تانسو خیاوی و آقایان احد فرهمندی، عادل برازنده، نوید محمدی، مهندس جعفر کیوانچهر،علی خالط آبادی و روح الله صاحب قلم تلاش زیادی نمودند. بالاخره این کتاب در اول اسفند 1398 در تبریز با حضور شخصیتهای برجسته تاریخ، فرهنگ و ادبیات آذربایجان در تبریز رونمایی شد. کتاب به عنوان شماره 3-5 ماهنامه فرهنگی اجتماعی « اوزان» منتشر شد. در این کتاب 260 صفحه ای موضوعات زیر پرداخت شده است: اثرین اونجه کی نشرلری حاققیندا، متن اصلی کتاب، متن ساده شده آن، توپونیملر، تلمیحات و لغت نامه، متن لاتین آن و ایندکس.
بی شک چاپ و نشر این اثر ارزنده هم از نظر تجربه اولین کار جمعی در ترکی پژوهی جغرافیای ایران و هم از نظر اعتبار علمی متخصصین تورکولوژی در آذربایجان ایران ( علیرغم وجود آکادمی تورکولوژی) بسیار با اهمیت می باشد.
برای حمایت از تاریخ و فرهنگ غنی ترکی در ایران و آذربایجان می تونید با خرید این کتاب در نشر ترکی پژوهی سهیم باشید. لینک خرید در زیر آمده است.
