شنبه , فوریه 8 2025
azfa
تازه ها

حسن راشدی: یئنی تاپیلمیش تورکجه «بختیارنامه» الیازما شعرکیتابی

گادتب: ۱۳۸۰- جی ایل «تهران تربیت معلم بیلیم یوردونون» کرج شعبه سینده (ایندی خوارزمی بیلیم یوردو) تحصیل آلان تورک اؤیرنجی‌لرینه برنامه‌دن قیراق (فوق برنامه) دیل و ادبیاتیمیزی درس وئررکن ، درس کلاسلاریندا اشتراک ائدن ۴۵ – ۴۰ گنج اؤیرنجی آراسیندا یاشی اؤیرنجیلردن داها چوخ، عائله قورموش و آنا دیلیمیزین سئودالیسی «تورک قارداش » تخلّصلی بیر سایقلی انساندا بو کلاسلاردا اشتراک ائدیردی .

درس زامانی بیتدیکدن سونرا اؤیرنجیلر بیلیم یوردونون یاتاقخاناسینا دؤنرکن ، چوخ زامانلار بیز ایکیمیز بیرلیکده بیلیم یوردونو ترک ائدیب ائومیزه دؤنوردوک؛ بو گؤروشلرین بیرینده « تورک قارداش » و یا ایللر بویو کرج شهری‌نین «‌ آذربایجانلیلار انجمنی »نده بیر بیریمیزله گؤروشدیوموز و اصلی میانا شهریندن اولان « علی نوروزی » جنابلاری اسکی زامانلاردا یازیلمیش بیر الیازما تورکجه شعر کیتابینی منه گؤستردی .

کیتابی گؤردوکده گؤزوم بؤیودو ! کیتابین نه قدر اسکی زامانلارا عاید اولدوغو اونون جیلدی‌نین دوشمه‌سیندن و کؤهنه ورقلریندن بللی ایدی . حتی نَملی هاوا تأثیرینده اونون ورقلری‌نین بعضیسی چوروموش و یازیلاری آرادان گئتمیشدی ؛ زامان سوره‌سینده ، کیتابین ایلک و سون قابیغیندان (جیلدیندن )‌ علاوه نئچه صحیفه ایلک و سون یازیلارینداندا دوشموش و آرادان گئتمیشدی . کیتاب آذربایجان تورکجه‌سینده و ال ایله یازیلمیش بیر «بختیارنامه » ایدی و صفوی دؤنمینه عاید اولدوغو نظره گلیردی ؛ چونکو اونون ۷۴ – جو صحیفه سی‌نین حاشیه‌سینده بئله بیر یازی ، آمما بیر آز بیر – بیریندن آرالی گؤزه چارپیردی :

خانه مشهدی باقر بر دو زبان ‍‍[یا زمان ] آمد . پانزدهم ماه محرم الحرام – ۹۲۱

کیتابدا یازیلان بو تاریخی ، اگر کیتابین یازیلما تاریخی حساب ائدرسک ، بو کیتاب صفوی سلطانی‌نین بیرینجی پادشاهی شاه اسماعیل صفوی حاکمیتی‌نین ۱۲ – جی ایلینده یازیلمیشدیر .

بو تاریخدن علاوه اونون ایچ یازیلاری‌نین یازی شیوه‌سی‌ده بو کیتابین اسکی زامانلارا و صفوی دؤرونه عاید اولدوغونو گؤستریردی ، مثلا شعرلرده هله «‌ گ »‌ حرفیندن هئچ یئرده استفاده اولمامیش و « گ » حرفلی سؤزلرده « ک » حرفیندن استفاده اولموش و « منه » یئرینه « منکا » و « سنه » یئرینه « سنکا » ، « سنین » یئرینه «‌سننک» ،‌« هامیمیز » یئرینه « قمومز » و داها اوزون ایللردیر دیلیمیزده ایشلنمه‌ین « اشبو »‌ سؤزلری بو کیتابدا بوللو بوللو ایشلنمیشدیر .

کیتابی بئله گؤردوکده سایین تورک قارداشا توصیه ائتدیم کی، بو کیتابی داها آرتیق قوروسون ، چونکو بو کیتاب دگرلی بیر اثر اولاراق بلکه‌ده ایلک دفعه تورکجه و یا آذربایجان تورکجه‌سی‌ایله و شعر دیلی ایله یازیلمیش و یا ترجمه اولموش «بختیار نامه » اولا بیلردی ؛ عین حالدا بو کیتابین ادبیات دونیامیزا تانیتدیریلما ضرورتینی‌ده ادبیات سئور دوستوموزا بیلدیردیم .

نوروزی جنابلاری ایشی بئله گؤردوکده بو کیتابی علم عالمینه تانیتدیرماغی و اونون اوزه‌رینده تدقیقات آپارماغی منیم عُهده‌مه قویوب کیتابی همان ایل ( ۱۳۸۰ هجری گونش ایلی ) منیم اختیاریمدا قویدو ؛ من‌ده بو قیمتلی اثری یانیمدا چوخ ساخلاماییم و صاحیبینه قایتاریم دئیه ،‌بیر نئچه گون ایچینده ،‌ اونون بوتون صحیفه‌لریندن یوخاری کیفیتله اسکن گؤتوروب کیتابی تورک قارداشا گئری قایتاردیم .

کیتابین بعضی صحیفه‌لری‌نین دوشمه‌سینه باخمایاراق ۹۸ صحیفه اولدو کی، اونون بیرینجی صحیفه‌سیندن ۷۳ – جو صحیفه‌سینه قدر هر صحیفه سینده ۱۴ ایله ۱۸ بئیت آراسیندا و ایکی ستوندا شعر یئرلشمیشدیر ، لاکین ۷۴-جو صحیفه سیندن، یعنی تاریخ یازیلان صحیفه‌دن کیتابین سونونا قدر ،بلکه کاغیذ مصرفینده قناعت اولسون دئیه ‌هر صحیفه‌‌سینده اوچ ستون شعر یازیلمیشدیر .

باشیم باشقا یازی و ایشلرله داها چوخ قاریشدیقدا کیتاب حاقدا درین آراشدیرما آپاریب اونو علم عالمینه تانیتدرماق گونو گوندن دالی دوشدو ، آمما بو کیتاب حاقدا بعضی قلمداش و فیکیرداشلارا دانیشیردیم و چوخ خلاصه اولاراق‌دا بلکه ۱۳۸۴ – ۸۵ جی ایللرده بئله بیر کیتابین تاپیلماسینی تورک دیللی سایتلاردا ولی محدود سویه‌ده تانیتدیردیم و سون ایللرده ده اونون ایلک صحیفه‌سینین تصویرینی فیس بوک صحیفه‌مده نمایشه قویدوم .

بیر نئچه ایل بوندان اؤنجه کیتاب ، اونون صاحیبی تورک قارداش طرفیندن تحقیقات آپارماق اوچون شاعیر و محقق « ائل اوغلو »‌ اختیاریندا قویولموش و ائل اوغلو ایسه سونرالار بو دگرلی کیتابی سایین عالیم و آراشدیرماجی «دوکتور حسین صدیق »ه وئرمیش و سونوندا یئنه کیتاب، اونون اصلی صاحیبی سایین علی نوروزی (تورک قارداش) ا قایتاریلمیشدیر و ایندی اونون یانیندادیر .

ایندی او کیتابدان بیر نئچه صحیفه حؤرمتلی دیلداشلارا تقدیم اولور.

دوباره امتحان کنید

پروژهٔ کُردستان سازی آزربایجان غربی؛ ذکر نام استان کردستان برای شهرستان نقده (سولدوز) توسط شبکه دو ایران

گادتب: به گزارش مرکز گادتب، در مستندی که حمله کردها و مقاومت سولدوز در مقابل …

اقدام سمبلیک فعالین آذربایجانی برای درخواست آزادی زندانیان سیاسی آذربایجانی در زندانهای ایران

گادتب: به گزارش مرکز گادتب، فعالین حرکت ملی آزربایجان جنوبی در اردبیل با ثبت متن …

دیدگاهتان را بنویسید